Μια προσωπική συμμετοχή στο υπερφυσικό

Ανηφορίζω τον Λόφο των Καρυών και νιώθω την εγκοσμιότητά μου να με βαραίνει. Ξαφνικά, γίνεται υπαρκτή. Μια εγκοσμιότητα περίλυπη, από αγνωσία και νύχτα φόβου.
Ανηφορίζω τον Λόφο των Καρυών με τις χρυσαφένιες πλαγιές των λιόδεντρων και το περίλαμπρο μοναστήρι στην κορυφή και αισθάνομαι δέος. Το δέος του Μυστηρίου, που αποκαλύφθηκε σε τούτο ακριβώς το κοσμικό σημείο.
Και προσπαθώ να φαντασθώ τις νύχτες εκείνες τις ερημικές, τις νύχτες της εγκόσμιας λήθης, όταν εδώ, σε τούτον τον σημαδεμένο τόπο, τριγυρνούσε άγνωστος ακόμα ένας καλόγερος πανύψηλος μ’ ένα θυμιατό στο χέρι. Και σκέφτομαι τον ψαλμό του Δαυίδ:

«Κύριε, τις κατασκηνώσει εν όρει αγίω σου;»

Σκέφτομαι ακόμα εκείνες τις νύχτες τις χειμωνιάτικες, τις κατασκότεινες, με τον άνεμο να σφυρίζει στα δέντρα και τον «Καλόγερο» να περιπλανιέται στην ερημιά, μια Ψυχή γυμνή και λάμπουσα, που κανείς ακόμα δεν ήξερε τι ζητούσε.
Κάποτε με ρώτησαν αν πιστεύω στο «θαύμα». Και η σκέψη μου πήγε εκεί. Σε εκείνες τις λαμπερές στιγμές που έζησα ανηφορίζοντας τον ταπεινό Λόφο. Αν θαύμα είναι μια σπίθα κατανόησης του Ακατανόητου. Ή μια προσωπική συμμετοχή στο υπερφυσικό. Φευγαλέα συμμετοχή, αέρινη, κι ωστόσο πιο πραγματική από όλες τις πραγματικότητες της ζωής μας.
Αν πιστεύω στο θαύμα. Και μέσα στη σκέψη μου μετέωρος ο λόγος του περιπλανόμενου αγίου: «Θα βρείτε τα οστά μου υπό βροχήν…» Και έτσι τα βρήκαν.
Η περιπλάνηση του «Καλόγερου με το θυμιατό» κράτησε δεκάδες χρόνια. Σαν τύχαινε ν’ ανέβει κανείς στο Λόφο των Καρυών, έβλεπε τον Καλόγερο, πότε ντυμένο με το μαύρο ράσο του μοναχού και πότε με χρυσοκέντητα βυζαντινά άμφια, να τριγυρίζει αμίλητος, να κοιτάζει τους ανθρώπους για λίγο και να χάνεται.
Κανείς, κανείς δεν ήξερε ποια ήταν αυτή η ψυχή που τριγύριζε στον ίδιο πάντα τόπο και με το ίδιο χαρακτηριστικό σημάδι της αγιότητας: το θυμιατό. Κι ωστόσο, κάθε Λαμπροτρίτη, από παλιά συνήθεια, οι άνθρωποι ανέβαιναν εκεί, στον Λόφο, και λειτουργούσαν στα ερείπια κάποιου παλιού ναού, που ήταν εκεί από τα χρόνια της τουρκοκρατίας ακόμα, και άκουγαν ψαλμωδίες υπερκόσμιες, έβλεπαν τον ερειπωμένο ναό να καταυγάζεται ξαφνικά από παράξενη δυνατή λάμψη, και γίνονταν μάρτυρες ανεξήγητων υπερφυσικών φαινομένων.
Όμως κανείς δεν ήξερε γιατί ανέβαιναν να λειτουργήσουν εκείνη τη συγκεκριμένη μέρα. Και ούτε την ιστορία του τόπου ήξερε κανείς. Ο χρόνος είχε επικαλύψει τα γεγονότα με λήθη βαριά. Με σιωπή τάφου. Μοναδικό σημάδι ο «Καλόγερος με το θυμιατό». Το φάντασμα του άλλου κόσμου, που έβγαινε από τον τάφο του, περνούσε τα κοσμικά τείχη της σιωπής και έφερνε στους ανθρώπους ένα μήνυμα άγνωστο, τότε ακόμα, και μυστηριακό.

Ώσπου ήρθε η στιγμή της Φανέρωσης.

Κάποιοι άνθρωποι ζήτησαν άδεια να χτίσουν ένα εκκλησάκι εκεί, στον Λόφο των υπερφυσικών φαινομένων. Και η αξίνα χτύπησε σε πέτρα κάθετη και βαθιά, σε πλάκα τοποθετημένη από χέρια άγνωστα που οδηγούσε σε ένα τάφο. Ύστερα, ήρθε και το όνειρο: «Θα βρείτε τα οστά μου υπό βροχήν», είπε ο ταπεινός μάρτυρας, ένας διάκονος που πεντακόσια χρόνια συμπορευόταν με τον περιπλανόμενο άγιο. Και βρήκαν τα οστά μια μέρα που έβρεχε ορμητικά – και ας ήταν Ιούνιος – και τα νερά παράσερναν πέτρες και θάμνους σκάβοντας ρωγμές στο Ακατανόητο.

Τα οστά.

Τα έπλυναν με κρασί, τα έβαλαν σε ένα σάκο και περίμεναν να μάθουν σε ποιους ανήκαν. 
Όμως τρόμος τους κατέλαβε όταν είδαν ότι τα οστά ήταν ζωντανά. Βόγκοι έβγαιναν από μέσα, λάμψεις, παράξενοι κρότοι. Και οι άνθρωποι τρομοκρατήθηκαν. Το Μυστήριο τους έστελνε τα σημάδια του, όμως ακόμα δεν τους είχε αποκαλυφθεί.
Ώσπου ήρθε η ακριβής, η καθορισμένη από άγνωστες βουλές, στιγμή της Αποκάλυψης
Οι άνθρωποι της περιοχής άρχισαν να βλέπουν ολοζώντανο μπροστά τους τον «Καλόγερο με το θυμιατό», καθώς και τον ταπεινό διάκονο, που τα οστά του βρήκαν «υπό βροχήν». Και είτε σε οπτασία είτε σε όνειρα, ο Καλόγερος τους έλεγε την ιστορία του, κομμάτια από την ιστορία του, που επαληθεύονταν από τον έναν στον άλλον. «Εγώ είμαι, τους έλεγε, ο Καλόγερος που βλέπετε τόσα χρόνια να τριγυρνά στο Λόφο των Καρυών. Ήμουν ηγούμενος στο μοναστήρι, που υπήρχε εδώ, και μαρτύρησα μαζί με άλλους μοναχούς. Μας έσφαξαν οι Τούρκοι τη νύχτα της ενάτης Απριλίου 1463, ημέρα της Διακαινησίμου. Ονομάζομαι Ραφαήλ. Και τα οστά που βρήκατε είναι δικά μου».

Πεντακόσια χρόνια σιωπής.

Πεντακόσια χρόνια προετοιμασίας, ίσως, άγνωστης για την ώρα της Φανέρωσης. Για την είσοδο του θαύματος στον κόσμο της φθοράς και της αλαζονείας. Για την είσοδο μιας αχτίδας ζώντος Φωτός στις συνειδήσεις της λήθης.
Ανηφορίζω τον Λόφο των Καρυών και αισθάνομαι ελάχιστη. Ένας κόκκος ασήμαντης νόησης, που βιώνει το δράμα της υπάρξεως. Ένα δράμα που συντελείται σε πεδία άγνωστα του Πνεύματος, στη μεθορία του επέκεινα. Ελάχιστη και εφήμερη. Με μια σπίθα άφθαρτου λόγου μέσα μου που δεν ειπώθηκε ακόμα. Και που ομολογεί προς το ίδιο το Μυστήριο που εδώ, σε τούτον τον μαρτυρικό τόπο, αποκαλύφθηκε και για μένα. Για να αισθανθώ το δέος. Το κοσμικό δέος. Αυτό που οδηγεί την ψυχή στην αλήθεια της. Στην υπερβατική αναγνώρισή της.
Ο τόπος αυτός είναι αγιασμένος, είπαν, γιατί πολλές ψυχές μαρτύρησαν. Ο τόπος είναι αγιασμένος και ζωντανός. Γιατί ο μάρτυρας δεν πεθαίνει. Η ψυχή του αγρυπνά στη μοναξιά του χρόνου, ζωοποιώντας και τον τόπο που φιλοξενεί την κοσμική της ανάμνηση.
Κάποιον Οκτώβριο, ο δήμαρχος Μυτιλήνης με κάλεσε να μιλήσω για τα εβδομήντα χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή. Ένα από τα απογεύματα που βρισκόμουν εκεί, πήρα το λεωφορείο και ανέβηκα στον Λόφο των Καρυών, ν’ ανάψω ένα κερί στο μοναστήρι του νεοφανούς Αγίου Ραφαήλ.
Το τοπίο ήταν μαγευτικό με τα χρυσαφένια λιόδεντρα και τα καταγάλανα ακρογιάλια. Από μακριά φάνηκε το μοναστήρι, στην κορυφή του Λόφου, ένας περίλαμπρος ναός με τρούλο και πλήθος ξενώνων για τη φιλοξενία των προσκυνητών.
Το πρώτο που μου έκανε εντύπωση ήταν τα πουλιά. Στον αυλόγυρο του μοναστηριού υπήρχαν πελώρια πλατάνια γεμάτα πουλιά που σε ξετρέλαιναν με το κελάηδισμά τους. Αλλά και ψηλά στα παράθυρα του ναού και στις κάθε είδους εσοχές του μοναστηριού έφτιαχναν φωλιές και τιτίβιζαν ξετρελαμένα κι αυτά, λες και κυριαρχούσαν στον χώρο, ανενόχλητα από τα πλήθη των προσκυνητών.
Άναψα το κεράκι μου, προσκύνησα την πανέμορφη εικόνα, αγιογραφημένη διά χειρός του μεγάλου Φώτη Κόντογλου, μου χάρισαν και ένα βιβλίο της ηγουμένης με το ιστορικό του μοναστηριού και έφυγα, περισσότερο γεμάτη από την ομορφιά του τοπίου και τα κελαηδίσματα, παρά από θρησκευτικό συναίσθημα.
Ύστερα διάβασα το ιστορικό της Μονής. Και συγκλονίστηκα.
Διάβασα καθετί που υπήρχε σχετικό με τη Φανέρωση των Αγίων. Το βιβλίο του Κόντογλου, τα βιβλία της ηγουμένης. Ήθελα να μάθω όλες τις λεπτομέρειες. Όλα τα σημεία. Ήταν ο «Τύπος των ήλων» αυτός. Ήταν ο λόγος της Γένεσης

«Ως φοβερός ο τόπος ούτος».

Και ξεκίνησα να πάω ξανά.
Είχα ανάγκη να τον δω με τα μέσα μάτια. Με την άλλη εκείνη όραση, που απομαγνητίζει τη σιωπή και αναιρεί τη λήθη.
Το πιο συγκλονιστικό απ’ όλα ήταν πως, οι άνθρωποι που επικοινωνούσαν μαζί του είτε με τα όνειρα είτε με οράματα, έβλεπαν ακόμα και ατόφιες σκηνές από τα γεγονότα εκείνα, σαν να εισέβαλε ξαφνικά ο χρόνος, ο πριν πεντακόσια χρόνια, στον δικό μας καιρό και έφερνε φέτες ατόφιες από τη ζωή, εικόνες από τα ιστορημένα γεγονότα.
Πολλά άτομα είδαν τις ίδιες εικόνες, όπως για παράδειγμα, όταν το πλοιάριο έφερνε τους αγίους, τότε ακόμα μοναχούς, στη Λέσβο, μέσα σε φουρτουνιασμένη θάλασσα και υπό καταρρακτώδη βροχή. Ή τις σκηνές του ίδιου του μαρτυρίου. Οι Τούρκοι αγριεμένοι να τους σφαγιάζουν και να ακούγονται οι οιμωγές σαν να γίνονταν τα συμβάντα εδώ, σε τούτον τον δικό μας καιρό. Ενώ οι κραυγές και ο θρήνος ερχόταν από τα βάθη των πεντακοσίων χρόνων.
Πόσο δύσκολα μπορεί να πιστέψει κανείς πως σήμερα, εποχή της άγριας υλικής ορμής και της βίαιης άρνησης, εκεί, σε εκείνον τον ήρεμο, απέριττο λόφο συνεχίζεται σιωπηλά και αθόρυβα το θαύμα της Φανέρωσης. Τόσο άξια είναι η ηγουμένη που μετέβαλε τον ερημικό Λόφο σε τόπο προσκυνήματος και πίστης ζωντανής. Τα βιβλία της πουλιούνται σε εκατομμύρια αντίτυπα σε όλον τον κόσμο. Και με τα τεράστια χρηματικά ποσά βοηθά όλους τους προστρέχοντας.
Πλήθη προσκυνητών έρχονται από όλες τις άκρες του κόσμου, να ζητήσουν τη βοήθεια του Αγίου, που η παρουσία του είναι έντονη και τα θαύματά του αδιαμφισβήτητα.
Την μία ημέρα που έμεινα εκεί, έζησα εμπειρίες συγκλονιστικές και αλησμόνητες.
Ο τάφος του Αγίου Ραφαήλ, που είναι έργο θαυμάσιας τέχνης, ένας μαρμάρινος επιτάφιος, στολισμένος πάντα με λουλούδια, κυριαρχεί δεξιά του ναού. Στο κάτω μέρος είναι τα οστά και στο μέσον ένα χρυσόδετο ψηφιδωτό που παριστάνει το σώμα του Αγίου με το κεφάλι γερτό. Και από το ξημέρωμα ως το βράδυ, προσκυνητές γονατισμένοι γύρω από τον επιτάφιο. Μια Μεγάλη Παρασκευή η κάθε μια μέρα στο μοναστήρι του Λόφου. Μια Μεγάλη Παρασκευή έχουν ίσως ανάγκη οι ταραγμένοι καιροί μας, για να εγερθεί η ψυχή, να βιώσει το θαύμα της υπάρξεώς της, να βιώσει την αλήθεια, τον αποσυμβολισμό του Μυστηρίου της ζωής. Να βιώσει τη Θέωση και το Μαρτύριο, που συνιστούν τον άφθιτο ιστό της τραγικότητας του ανθρώπου.

Ένα Άλλο Θαβώρ.

Η Φανέρωση του Μυστηρίου δεν είναι ουτοπία, αλλά μια άλλη, ασύλληπτη από το μυαλό, πραγματικότητα, που μας κάνει μικρούς και ασήμαντους μέσα στην άγνοιά μας. Και μας αφήνει έντρομους να αναλογιστούμε την μεγάλη, την απαρασάλευτη Αλήθεια.
Το χάραμα με βρίσκει με τα μάτια κολλημένα στο τζάμι να κοιτάζω τον χώρο. Το δέος είναι η ρωγμή της ψυχής. Από εκεί δραπετεύει, προσπαθώντας να οραματιστεί το Ασύλληπτο.
Ζητώ ένα σημάδι προσωπικό. Ένα σημάδι δικό μου.
Και το έχω.

Η μαρία Λαμπαδαρίδου Πόθου είναι συγγραφέας.
Τα βιβλία της κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Πατάκη.

Το τελευταίο της μυθιστόρημα είναι “Το Σμαραγδένιο Βουνό”, 2022, στις εκδόσεις Πατάκη.
Είτε πιστεύει κανείς είτε δεν πιστεύει, οι μεγάλες Αλήθειες υπάρχουν για όλους.
Και αν περάσεις από εκεί, άναψε ένα κεράκι. Έτσι κι αλλιώς, τα χρήματα τα δίδουν όλα για να βοηθήσουν συνανθρώπους μας.

Αναμνήσεις ενός ταξιδιού

Πώς πέφτουν τ’ αστέρια στην ασέληνη νύχτα κι αφήνουν μια στιγμιαία τροχιά λάμψης, για να χαθούν τελειωτικά, να σβήσουν, στην αδιάφορη κοσμική καμπύλη, έτσι, με αυτή την κοσμογονική εικόνα έχει μείνει στη μνήμη μου η Οδησσός. Και οι στιγμές που έζησα εκεί, αυτά τα θραύσματα της μνήμης, τα μικρά σπαράγματα της αλλοτινής ζωής, είναι οι στιγμές οι ανθρώπινες όπως χαράχτηκαν στην ψυχή μου και έμειναν μέχρι σήμερα με όλη την ποίηση και την μελαγχολία που τις έζησα.

Το ταξίδι – προσκύνημα
Από την πρώτη ημέρα του άδικου και παράλογου πολέμου των ημερών μας, με πονούσε η σκέψη πως θα μπορούσε να ισοπεδωθεί και αυτή η πόλη κόσμημα, η πριγκίπισσα της Μαύρης Θάλασσας, όπως την είπαν, με τις ελληνικές μνήμες και την ελληνική καρδιά που κάποτε χτυπούσε στα σπλάχνα της. Όταν την γνώρισα εγώ, όταν περπάτησα τους δρόμους της, αυτούς όπου είχαν περπατήσει ο Μαρασλής και ο Παπαρηγόπουλος και ο Ψυχάρης, είχε ήδη κλείσει ο κλυκλος της αλλοτινής δόξας της. Μόνον οι μνήμες είχαν απομείνει και έμοιαζαν με πουλιά σε καταιγίδα. Προπαντός στο μουσείο της Φιλικής Εταιρείας, όπου άγγιζες το αποτύπωμα: Τις υπογραφές στις χειρόγραφες επιστολές τους, Ξάνθος, Σκουφάς, Τσακάλωφ. Και εάν σήμερα ο πόλεμος του παράλογου ιμπεριαλισμού ισοπεδώσει και την όμορφη αυτή πόλη της σπαρασσόμενης Ουκρανίας, αν μεταβάλει τα ιστορικά της κτήρια σε σωρούς ερειπίων, τότε θα είναι το απόλυτο ιστορικό αμάρτημα.

Μαρασλής Παπαρηγόπουλος Ψυχάρης

Από το ελάχιστο, πολλές φορές, αρθρώνεται το μέγιστο. Από τις μικρές ασήμαντες στιγμές ζωής που μου έτυχε να ζήσω στους γραφικούς δρομους της Οδησσού, ξεδιπλώθηκε μεσα μου ολοκληρος ο πολιτισμός της, αυτός που συνδέθηκε με τα μεγάλα ονόματα των Eλλήνων ευεργετών, ένας πολιτισμός που τα απομεινάρια του αργοπεθαίνουν ακόμα στην εγκατάλειψη και την ερημία της άλλοτε περικλεούς πόλης. Έτσι, από το ελάχιστο, από καποιες εικονες ή από καποιες αφηγήσεις των ανθρώπων που γνωρίσαμε εκεί, αποτυπώθηκε στη μνήμη μου η βαθιά νοσταλγία ενός παρελθόντος που ζούσε μόνον στις μνήμες της ευτυχισμένης τους ζωής. Ένιωθες πως τα πάντα βυθίζονταν σε μια μελαγχολια ληθης. Και αναπολούσες τους Έλληνες εκείνους, που μεγαλούργησαν εκεί, με τα μάτια και την ψυχή πάντα στραμμένα στην σκλαβωμένη τότε πατρίδα, εκείνους που δημιούργησαν με πάθος την Φιλική Eταιρεία για να βοηθήσουν την επανάσταση της Ελλάδας. Aυτοί που έζησαν τον ρομαντισμό της Belle Epoque και την ευφυΐα της ανθρώπινης δημιουργίας τους. Aυτοί που με τις δωρεές τους ή το πνεύμα τους έδωσαν την αναγεννησιακή πνοή στην Eλλάδα και ανακηρύχθηκαν ευεργέτες της ή πνευματικοί αναμορφωτές, όπως ο Mαρασλής, όπως ο ιστορικός Παπαρρηγόπουλος, όπως ο Ψυχάρης.

H belle epoque του Παρισιού

Η Oδησσός δεν ήταν μόνο η πόλη όπου μεγαλούργησαν οι Έλληνες. Ήταν η πόλη όπου κατέφταναν από το Παρίσι και τη Bιέννη οι καλλιτέχνες για να τραγουδήσουν στην περικλεή όπερα, που χτίστηκε επί δημαρχίας Mαρασλή, από τον ίδιο αρχιτέκτονα που είχε χτίσει την όπερα της Bιέννης., όπως έγραψε η δημοσιογράφος της Καθημερινής Μαρια Καραβία στο θαυμάσιο βιβλίο της “Οδυσσός, η λησμονημένη πατρίδα”.

Το Ταξιδι Των Τριών Θαλασσών
Ήταν τότε που έγραφα το ιστορικό μου μυθιστότρημα “Πήραν την Πόλη, πήραν την…” και ήθελα να ταξιδεύω σε εκείνους τους ερημωμένους τόπους του χαμένου ελληνισμού, να βρω αυτό που απόμεινε, αυτό που πέθαινε, να πονέσω. Τότε, εκείνα τα χρόνια, μου έτυχε να βρεθώ στο Ταξίδι Των Τριών Θαλασσών, με ποιητές και συγγραφείς των Σκανδιναβικών χωρών και της Ελλαδας, Nοέμβρη του 1994. Και ένα χειμωνιάτικο πρωινό, με την ομίχλη να κατεβαίνει πυκνή από τα βάθη της Mαύρης Θάλασσας, το καράβι που μας έφερνε προσκυνητές στους τόπους του ρημαγμένου ελληνισμού, έμπαινε στο λιμάνι της Oδησσού. Δεν θα ξεχάσω ποτέ εκείνο το αίσθημα της θλίψης, όταν αντίκρισα την ερημωμένη πόλη.
Θυμούμαι, στο λιμάνι ήταν κάτι παλιά καράβια με μαύρες καρίνες και, καθώς την πόλη την σκέπαζε η καταχνιά, διέκρινα τους όγκους μόνο των κτηρίων και τους έρημους δρόμους. Kι ύστερα, όταν μας πήρε το πούλμαν να μας ξεναγήσει, είδα την πόλη την ερημωμένη, τα κτήρια που αργοπέθαιναν, αυτά με την ελληνική ψυχή, είδα την όπερα, που έμοιαζε φάντασμα του αλλοτινού της μεγαλείου, που την ξεκλείδωσαν για να μπούμε μέσα και μύριζε χρόνο υγρό και εγκατάλειψη, και όταν οι Οδυσσίτες ηθοποιοί μάς έπαιξαν ένα κομμάτι από παράσταση παλιά, όλοι κλάψαμε. Ύστερα, είδαμε το μουσειο της Φιλικής Eταιρείας, που μόλις είχαν ανακαινίσει το κτήριο, και οι λιγοστοί Έλληνες μας μίλησαν για τις τρομακτικές δυσκολίες που αντιμετώπιζαν και για την μεγάλη φτώχια. Θυμούμαι, έφυγα από την οργανωμένη ξενάγηση, ένιωθα την ανάγκη να περπατήσω μόνη στους δρόμους της Oδησσού, να βρω την ψυχή που πεθαίνει.

Πώς πεθαίνει μια πόλη;
αναρωτήθηκα.
Kάθισα σε ένα παγκάκι, στη λεωφόρο των ελληνικών αρχοντικών με τις ερειπωμένες προσόψεις και τα φθαρμένα παράθυρα από όπου φαινόταν, κάπου κάπου, ένα πρόσωπο πίσω από το λευκό κουρτινάκι, η ζωή που συνεχιζόταν πονεμένη. H λεωφόρος ήταν γεμάτη πεσμένα φύλλα από τα πανύψηλα δέντρα της και το φως σχημάτιζε ανταύγειες ωχρές , καθώς η χειμωνιάτικη καταχνιά τύλιγε τις πληγωμένες όψεις των κτηρίων. Oι άνθρωποι που περνούσαν μπροστά μου ήταν τυλιγμένοι σε χοντρά φτωχικά πανωφόρια και τα πρόσωπά τους είχαν τη θλίψη και την ερήμωση, ίδια όπως η πόλη τους. Πολλές φορές οι αναμνήσεις μας είναι πιο δυνατές από το ίδιο το βίωμα. Γράφοντας το κείμενο αυτό, ήθελα απλά να κάνω μια ευχή: Ας μην γίνει ερείπια και αυτή η όμορφη πόλη με την ελληνική ψυχή και τις ελληνικές μνήμες, ας τελειώσει ο πόλεμος αυτός που ντροπιάζει την έννοια του ανθρώπου.

Η Μαρία Λαμπαδαριδου Πόθου είναι συγγραφέας.
Μάρτιος 2022, Αθήνα

Σημ. Κάποια χρόνια μετά, όταν ρώτησα για την τύχη του μουσείου της Φιλικής Εταιρείας, μου είπαν πως έκλεισε, γιατι δεν είχαν τα λιγοστά χρηματάκια που χρειάζονταν για το ενοίκιο. Σήμερα δεν γνωρίζω αν ακόμα υπάρχει. Κα τι έγιναν οι πολύτιμες ιστορικές μαρτυρίες που υπήρχαν εκεί..

Προβολή άρθρου

Ήταν η καρδιά του θαυμάσιου παιδικού παραμυθιού “Ευτυχισμένος πρίγκιπας” του ‘Οσκαρ Ουάϊλδ.

Όταν οι άνθρωποι πτώχευσαν στην πόλη όπου υπήρχε το άγαλμα του Ευτυχισμένου Πρίγκιπα, φτιαγμένο από χρυσο και πολύτιμους λίθους, έτρεξαν και το ξήλωσαν. Όλη νύχτα έβγαζαν τους πολύτιμους λίθους και το χρυσάφι του. Όμως όταν έφτασαν στην καρδιά του, είδαν ότι δεν είχε κανένα πολύτιμο μέταλλο ή πολύτιμος λίθο; και την πέταξαν στα σκουπίδια.

Όμως στο παραμύθι μου “Αγάπησέ με… και άλλα παραμύθια”, ένας μαγικός γλύπτης, ο Ώγυγος, πήγε και βρήκε την πεταμένη καρδιά του Ευτυχισμένου Πρίγκιπα,, την μάζεψε από τα σκουπίδια και, καθώς είχε μείνει ζωντανή, το άγαλμα του μικρού στρατιώτη, του παραμυθιού μου, που του ανέθεσαν να κάνει, ήταν ζωντανό.

Αυτό το παραμύθι και αυτή την καρδιά την πεταμένη στα σκουπιδια, μού θύμισε η βέβηλη πράξη να πολτοποιήσουν τα βιβλία οι πιστώτριες τράπεζες λόγω χρεών του εκλιπόντος εκδότη. Ας τα χάριζαν σε ανθρώπους που δεν μπορούν να αγοράσουν το βιβλίο όσο και αν κοστίζει. Ας καλούσαν κάποια πνευματικά ιδρύματα να τα πάρουν δωρεάν – αφού τα θεώρησαν “είδος άνευ αξίας” — και να τα σεβαστούν. Ακόμα και σε άστεγους ας τα έδιναν να τα πουλήσουν ένα ευρώ το βιβλίο, να κερδίσουν το ψωμάκι τους.

Η πολτοποίηση είχε την έννοια της απαξίωσης.

Άλλη μια φορά απαξιώνεται ο πνευματικός άνθρωπος στον τόπο μας, ο συγγραφέας  – και ας μην αφορούσε στα δικά του βιβλία η συγκεκριμένη πολτοποίηση.

Η παρομοίωση που έκανε ο πρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων, σε διαμαρτυρία του για το συμβάν, είναι πολύ χαρακτηριστική: «Είναι σαν να βρίσκεσαι στην λεωφόρο Μεσογείων και να πνίγεται το παιδί σου”, είπε. Γιατί για τον συγγραφέα, το βιβλίο είναι το πνευματικό παιδί του, ή αλλιώς, το βιβλίο έχει μέσα του μια “καρδιά” που είναι ζωντανή.

Αναρτήθηκε χτες στο διαδίκτυο, 9 Ιουνίου 2021

Γιορτάζουν όλες οι ηρωίδες των βιβλίων μου!
Τι χάνει τι κερδίζει η Γυναίκα με την αμφιλεγόμενη ανεξαρτησία της

Σήμερα γιορτάζουν όλα τα μυθιστορήματα που έγραψα, γιορτάζει η Γυναίκα όλων των εποχών.
Σήμερα γιορτάζουν: “Η Μαρούλα της Λήμνου” και “Η Δοξανιώ” μου, η Μαρία Δοξαπατρή και οι ηρωικές Ελληνίδες γυναίκες της Επανάστασης, γιορτάζει η Ελένη μου στο “Πήραν την Πόλη, πήραν την” που μέσα στον αγώνα της πέρασα τον οδυνόμενο αγώνα όλων των ανώνυμων Γυναικών.

Σήμερα γιορτάζει η Ιππολύτη μου από το “Ξύλινο Τείχος”, που ακόμα ψάχνει να βρει το πεντάχρονο παιδί της.
Σήμερα γιορτάζει η Γυναίκα η ανώνυμη, η Γυναίκα η βασανισμένη, η Μάνα, η Αγαπημένη, η προδομένη ίσως, η θυσιασμένη, η αγωνίστρια στα μικρά και στα μεγάλα. Η Γυναίκα η απλή με τη μεγάλη την βαθιά σοφία της ζωής.

Σήμερα θα αναρωτηθούμε:
ΤΙ ΧΑΝΕΙ, ΤΙ ΚΕΡΔΙΖΕΙ Η ΓΥΝΑΙΚΑ με την αμφιλεγόμενη ανεξαρτησία της. Ποιες είναι οι αληθινές πηγές της δύναμής της. Και γιατί οι αρχαίοι τραγικοί μας ποιητές χρησιμοποίησαν “γυναίκα” ως ηρωίδα στις περισσότερες τραγωδίες τους.

Και τι σημαίνει για μια γυναίκα συγγραφέα, να γράφει ένα μυθιστόρημα με βασικό ήρωά της έναν άνδρα. Πώς θα μπορέσει να θέσει την “υπεροχή” της γυναικείας φύσης, αυτή την πνευματική την υποστασιακή την άρρητη “υπεροχή”, που η ίδια η Φύση της έδωσε, όταν της εμπιστεύτηκε τα μυστικά της δύναμής της, για να συνεχίσει το νομοτελειακό έργο της: τη συνέχιση της ζωής!

Και γιατί πιστεύω πως η πραγματική ανεξαρτησία της Γυναίκας είναι η ανάβαση στο Πρόσωπό της!

Σήμερα λοιπόν γιορτάζουν όλα τα μυθιστορήματα μου,  γιατί μιλούν για όλες αυτές τις Γυναίκες. Και συνειδητοποιώ κι εγώ αυτή τη στιγμή τι σημαίνει να τα έχω γράψει.

Πέρισι – πριν δυο χρόνια – σαν σήμερα ήμουν καλεσμένη στην εκπομπή της ΕΡΤ-1 “ΣΤΑΣΙΣ ΕΡΤ-1” και μίλησα για την υπεροχή της γυναίκας (και όχι για την ισότητα). Και πόσο με είχαν συγκινήσει τα τηλεφωνήματα που έλαβα από όλη την Ελλάδα. Μια ανταπόκριση ψυχής.

Φίλοι και φίλες, σήμερα λέω: Σας αγάπησαν τα βιβλία μου!
Πρόσθεσα και Το Ξύλινο Τείχος, για την πονεμένη μου Ιππολύτη, που περιμένει δυόμισι χιλιάδες χρόνια να συναντήσει το παιδί της.

Τα ίδια λόγια γράφω κάθε χρόνο σαν σήμερα, γιατί η Αλήθεια δεν χρειάζεται πολλά ή καινούρια λόγια για να εκφραστεί!

ΚΑΙ ΕΝΑ ΣΧΟΛΙΟ ΠΟΥ ΕΓΡΑΨΑ στο fb:
Στην περσινή μου ανάρτηση είχα γράψει και τούτο το σχόλιο: Ενα χρόνο μετά, τα ίδια λόγια θα γράψω για την Ημέρα της Γυναίκας: Πως γιορτάζουν όλες οι ηρωίδες των μυθιστορημάτων που έγραψα, η προσπάθεια που έκανα για την ΑΝΑΒΑΣΗ ΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ — όχι σε ένα ισότιμο επίπεδο με τον άνδρα αλλά (χωρίς να τον υποτιμώ) σε μια Υπεροχή που η Φύση η ίδια της έδωσε, ως μάνα, μάνα που γέννησε και μάνα που δεν γέννησε. Μάνα. Και μαζί με τις ηρωίδες μου, σήμερα αισθάνομαι πως γιορτάζω κι εγώ. Δεν μου ήταν καθόλου εύκολο να τεκμηριώσω αυτή την Υπεροχή.

Αναρτήθηκε στο facebook, 8 Φεβρουαρίου 2021

Η κυρία ΣΥΡΑΝΟΥΣ, μια αρχόντισσα της Λήμνου
από την ματωμένη Αρμενία

Κοιτάζω το διάφανο πρόσωπο της με τα καθαρά μάτια, κοιτάζω τα λαβωμένα χέρια της που σφιχτά κρατούν πάντα ένα βιβλίο. Χέρια με κινήσεις αργές σαν φτερούγες γερακίνας που τις τσάκισε ο χρόνος. Κοιτάζω το αδύνατο σώμα της πάνω στο πεντακάθαρο κρεβάτι όπου καθηλωμένη εδώ και χρόνια. Όμως δεν κλαίω. Γιατί εκείνη μου χαμογελά. Μια ζωή χαμογελάει το ευγενικό πρόσωπό της.

Είναι η κυρία Συρανούς Βαρτεβανιάν, η γλυκιά αρχόντισσα της Λήμνου. Η υποδειγματική σύζυγος του αείμνηστου Αντρανίκ, η άξια Μάνα, η σιωπηλή αγωνίστρια στα μικρά και στα μεγάλα του πολύμοχθου βίου.

Παιδάκι δώδεκα χρονών είχε έρθει εδώ με την οικογένειά της από την ματωμένη Αρμενία.
Και έγινε η ευγενική αρχόντισσα που έμαθε γράμματα και μια ζωή ανάδινε την αύρα του πολιτισμού της.
Χρόνια φύλαγα στην καρδιά μου τις ατέλειωτες διηγήσεις της για εκείνους τους διωγμούς της αγριότητας και της ντροπής και ήταν τότε μόνο πέντε χρονών. Ένα παιδί στην πιο καθαρή αθωότητά του που δεν μπορούσε να καταλάβει γιατί τους ξερίζωναν να τους πάνε στα βάθη της Ανατολίας σε τόπους άγονους και άξενους να χαθούν. Όμως εκείνοι πάλι γύριζαν πίσω στο σπίτι τους. Και πάλι τους έδιωχναν. Ώσπου το 1922, μαζί με τους Έλληνες της Μικρασίας , τους ανάγκασαν να πάρουν τον δρόμο τον μεγάλο που οδηγεί στο άγνωστο. Χρόνια φύλαγα στη μνήμη μου τις διηγήσεις της, πώς ο δρόμος εκείνος ο μεγάλος ήταν γεμάτος από ανθρώπους κατατρεγμένους και εξαθλιωμένους. Χρόνια δεν μπορούσα να τα αγγίξω όλα αυτά, δεν τολμούσα. Ήταν η ντροπή της Ιστορίας.
Της Ιστορίας του Ανθρώπου.

Και όταν, πριν από λίγες μέρες, άκουσα τον σημαντικό Πρόεδρο της Αμερικής να μιλά με τόσο σεβασμό για εκείνη την Γενοκτονία, για εκείνη την ντροπή της Ιστορίας, αναδύθηκαν από την ψυχή μου οι διηγήσεις της κυρίας Συρανούς. Αλλά μαζί και όλα όσα παρόμοια βίωσα με τον πρόσφυγα πατέρα μου, που χρόνια ατέλειωτα μου διηγόταν και εκείνος την άλλη “Γενοκτονία” του Ελληνισμού της Μικρασίας. Την άλλη ντροπή της Ανθρώπινης Ιστορίας.

Κι ακόμα, η Μνήμη μού έφερε ένα συμβάν που συγκλονιστικά το βίωσα η ίδια, καλεσμένη από τους Ποντίους της Πτολεμαϊδας. Γιατί και οι Πόντιοι περιμένουν με την ίδια αγωνία να δικαιωθεί επίσημα και η δική τους “Γενοκτονία”.

Λίγο χώμα από την πατρίδα τους, τον Πόντο:

Ήταν στις 29 Μαΐου του 2000, επέτειος της Αλώσεως, που με είχαν καλέσει οι Πόντιοι της Πτολεμαϊδας, σε μια εκδήλωση με τίτλο: “Η προσφυγιά τιμά την συγγραφέα της” να μιλήσω για το βιβλίο μου “Πήραν την Πόλη, πήραν την”, για εκείνον τον σταυρικό Μάη, που έγινε η αφετηρία για όλα τα δεινά που ακολούθησαν για τον Ελληνισμό αλλά και για τον εκεί χριστιανικό κόσμο έως τις μέρες μας.
Όταν ο Μικρασιάτης πατέρας μου έφυγε από τη ζωή, έχοντας ζήσει την κάθε στιγμή του βίου του μέσα σε μιαν αγιάτρευτη νοσταλγία εκείνης της πατρίδας, εκείνου του ιερού σπιτιού της παιδικής ηλικίας, έτσι ρομαντικός και ονειροπόλος, κάθε πρωί να μου φέρνει ένα άσπρο τριαντάφυλλο από την αναρριχώμενη τριανταφυλλιά μας για να μου πει πως: Εκεί, στην “πατρίδα” τα τριαντάφυλλα ήταν πιο λαμπερά, στην ουσία για να πει το όνομα της, τη λέξη “πατρίδα”. Λοιπόν, όταν ο κυρ Κλεόβουλος ο ιεροψάλτης, που στα τεφτέρια του, στο μικρό μαγαζάκι που είχε στην αγορά, αντί για τα “βερεσέδια” του έγραφε ψαλμούς και περικοπές από τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη , όταν έφυγε από τη ζωή τού έγραψα, να τον κατευοδώσω, ένα μικρό ελάχιστο βιβλίο που το είπα “Σπίτι μου της Μικρασίας” — καθώς είχε γίνει και δικό μου το σπίτι εκείνο, τόσο να μου μιλά γι’ αυτό.
Και το μικρό αυτό βιβλιαράκι, πολλοί Πόντιοι το είχαν στα εικονίσματά τους, μου είπαν. Και όταν διάβασσν κάποιες περικοπές, έκλαψαν και οι πέτρες ακόμα μαζί με τους χίλιους ή και δυο χιλιάδες Ποντίους που είχαν κατεβεί στην εκδήλωση. Πόσο έκλαψα κι εγώ, όταν έβγαλαν να μου προσφέρουν σαν δώρο μια φούχτα χώμα από τη Γη τους, δεμένη σε ύφασμα κόκκινο του αίματος, που ακόμα το φυλάγω στα πολύτιμα μου. Και είμαι έτοιμη ξανά να κλάψω, γιατί και η δική τους Γενοκτονία και εκείνη του πατέρα μου, στο βάθος όλες μαζί κάνουν ΜΙΑ ΚΑΙ ΜΟΝΗ ΑΠΕΡΑΝΤΗ ΚΑΙ ΑΔΙΚΑΙΩΤΗ ΣΤΟΝ ΑΙΩΝΑ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ. Γιατί δεν τελειώνουν στην τότε Εξόντωση, αλλά εσαεί κυλούν μέσα στη δική μας ζωή, στη δική μας ψυχή, παιδιά των παιδιών των ξεριζωμένων, καθορίζουν μέχρι σήμερα τη μοίρα μας.

Έγραφα στο μικρό εκείνο βιβλίο “Σπίτι μου της Μικρασίας”:

“Εκείνοι που βίωσαν εκεί την εγκοσμιότητα τους, από τον Εμπεδοκλή έως τον πάππο μου, αποτελούν σε βάθος μια Ελλάδα αδιαίρετη και απόρθητη. Γιατί η ψυχή και το πνεύμα, η βίωση του Λόγου ως κοσμικής έκφρασης δεν εκπορθούνται που σημαίνει δεν εκπατρίζονται”.

“Δεν έχω από σένα παρά τη γη όπου κοιμάται ο πατέρας μου. Η πορεία της ζωής του
ολόκληρη δεν ήταν παρά μια “επιστροφή” του στη Γη σου.
Δεν ξέρω από σένα παρά τις μνήμες του, μέσα από έναν ήλιο κάθετο πάνω στην πέτρα σου,
όπου παλιρροεί ο χρόνος στις πηγές σου, Σπίτι μου της Μικρασίας.
Μέσα από τούτη την πληγή της μνήμης, μέσα από τούτη την παλιρροή γεννήθηκα”.

Αγαπημένη μου κυρία Συρανούς
Με πήγες μακριά, στις δικές μου πληγές. Όμως σήμερα το αφιέρωμα είναι για Σένα, και για την πρωτοκόρη σου την Βαρτουή, την αγαπημένη φίλη μου μιας ζωής, που είχε την δική σου ευγένεια και την δική σου σοφία. Γλυκιές αύρες να φέρουν έως εσάς την αγάπη μας.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Λήμνος, Μάιος, 2021

Το 480 π.Χ., ο Πέρσης βασιλιάς Ξέρξης εισέβαλε στην Ελλάδα με στρατό του οποίου το μέγεθος ήταν απαράμιλλο στην ιστορία. Όταν οι 300 ηρωικοί Σπαρτιάτες ηττήθηκαν στις Θερμοπύλες, ο δρόμος προς την Αθήνα ήταν ανοιχτός, εξαπλώνοντας τον τρόμο και τον πανικό σε όλη την Αττική.

Σύμφωνα με την αφήγηση του Ηροδότου, οι Αθηναίοι στράφηκαν στο Μαντείο των Δελφών, του οποίου η προφητεία έγραφε: «Όταν θα έχουν κυριευθεί όσα ορίζει ο Κέκροψ και όσες βαθιές σπηλιές έχει ο Κιθαιρώνας, τότε ο παντεπόπτης Δίας θα δώσει στην Τριτογενή ξύλινο τείχος το μόνο απόρθητο, σωτήριο για σε και τα παιδιά σου».

Υπήρξαν πολλές ερμηνείες σχετικά με το τι πραγματικά εννοούσε η προφητεία για το «ξύλινο τείχος». Κάποιοι επέλεξαν κυριολεκτικά να χτίσουν έναν ξύλινο τοίχο γύρω από την Ακρόπολη. Ο στρατηγός Θεμιστοκλής, ωστόσο, βρήκε μια διαφορετική ερμηνεία: το ξύλινο τείχος ήταν μια αναφορά στα πλοία τα οποία οι Αθηναίοι κατασκεύαζαν τα χρόνια πριν από την περσική εισβολή. Καθοδηγούμενος από τη εμβριθή στρατηγική και πολιτική ιδιοφυΐα του Θεμιστοκλή, ο ελληνικός συμμαχικός στόλος θριάμβευσε στη Σαλαμίνα μετά την καταστροφή της Αθήνας, ενώ όσοι εμπιστεύτηκαν την πιο κυριολεκτική έννοια της προφητείας υπέστησαν το μοιραίο αποτέλεσμα της απόφασής τους

Το ιστορικό μυθιστόρημα της Μαρίας Λαμπαδαρίδου Πόθου “Το Ξύλινο Τείχος” προσφέρει μια σαγηνευτική προσέγγιση στις αξίες, στα πιστεύω και στους φόβους των αρχαίων Ελλήνων. Υπογραμμίζει την σημασία μιας πεφωτισμένης αρχηγείας, ιδιαίτερα την στιγμή που έρχεται αντιμέτωπη με την Ύβρι και την αλαζονεία που πυροδότησαν τα κυριαρχικά όνειρα των Περσών. Το μυθιστόρημα ξετυλίγεται μέσα από τα μάτια του Αλκαμένη, σκλάβου αρχικά και στη συνέχεια ελεύθερου πολίτη, ο οποίος συνδέει τη Λήμνο, την Αθήνα και την Σπάρτη, καθώς συμμετέχει στις τρεις μεγάλες συγκρούσεις των Ελλήνων εναντίον των Περσών, το διάστημα 480 – 479 π.Χ., στο πλευρό των κύριων πρωταγωνιστών των γεγονότων.

Στον ρου της Ιστορίας, η ανθρωπότητα έχει βρεθεί αντιμέτωπη με διλήμματα σχετικά με την αποτελεσματικότερη διαχείριση κρίσιμων καταστάσεων, οι οποίες θέτουν υπό αμφισβήτηση παγιωμένους κανόνες και μακραίωνες αντιλήψεις. Η τρέχουσα πανδημία, με τις ευρύτατες, σε διεθνές επίπεδο, κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις, αποτελεί σίγουρα μια τέτοια περίπτωση, καθιστώντας τον χρησμό της Πυθίας για το «ξύλινο τείχος» εξαιρετικά επίκαιρο. Mπορούμε να αντλήσουμε έμπνευση από τον Θεμιστοκλή, ένα λαμπερό ιστορικό παράδειγμα, για το πώς η διορατική σκέψη, το σθένος, οι καινοτόμες ιδέες, η ειλικρίνεια και η συμμετοχικότητα μπορούν να μας βοηθήσουν να υπερνικήσουμε και τις πιο δυσμενείς καταστάσεις. πρωτίστως όμως, η επιτυχία του Θεμιστοκλή βασίστηκε στις αξίες της δημοκρατίας και της συμμετοχής στα κοινά, οι οποίες γεννήθηκαν στην αρχαία Ελλάδα και συνιστούν τα θεμέλια της δικής μας ευρωπαϊκής ένωσης. Σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, το μυθιστόρημα “Το Ξύλινο Τείχος” μας εμπνέει και μας υπενθυμίζει την διαχρονική αξία των δημοκρατικών αρχών.

Τα έργα της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας δεν χρειάζονται συστάσεις. Και η σύγχρονη όμως ελληνική λογοτεχνία έχει να παρουσιάσει αριστουργήματα, που δεν εξαντλούνται στους δύο νομπελίστες Έλληνες ποιητές, τον Γιώργο Σεφέρη και τον Οδυσσέα Ελύτη.

Σύνδεσμος προς τον επίσημο ιστότοπο

Ένας κόσμος ολόκληρος που. σε καιρούς χειμαζόμενους, κανείς δεν τον χρειάζεται – ή έτσι νομίζει.

Πολλοί φίλοι και φίλες του διαδικτύου μού στέλλουν τα “πακέτα” με βιβλία που παράγγειλαν για τις Γιορτές. Και με παρηγορεί. Μακάρι να το κάνουν περισσότεροι. Μια μικρή ανάσα να πάρει ο κόσμος του βιβλίου που τόσο βαθιά λαβώθηκε από την οδυνηρή δοκιμασία, αυτή που ακόμα σέρνεται πάνω στις ζωές μας.
Και όταν λέμε “βιβλίο” εννοούμε όλη την αλυσίδα, από τον τυπογράφο, τον βιβλιοδέτη, τον βιβλιοπώλη, τον συγγραφέα. Ένας κόσμος ολόκληρος που, σε καιρούς χειμαζόμενους ή καιρούς αβροχίας, κανείς δεν τον χρειάζεται – ή έτσι νομίζει.
Οποιοσδήποτε κοινωνικός κλάδος και αν πληγεί, πάντα θα υπάρχει μια άμεση κυβερνητική συνδρομή, θα υπάρξει η ανάγκη μιας κοινωνικής μερίδας για τις υπηρεσίες του.
Το “βιβλίο” πώς να απεργήσει ή να σιωπήσει. Κανείς δεν θα το αναζητήσει. Γιατί κανείς δεν το έχει άμεση ανάγκη – ή έτσι νομίζει, λέω πάλι.

Κάποτε, όταν συν-μετέφραζα το “Θαυμαστό ταξίδι του Νιλς Χόλγκερσον της Σουηδής Σέλμα Λάγκερλεφ, είχα διαβάσει πως, δυο παιδιά μπήκαν σε ένα σπίτι και, επειδή δεν βρήκαν τίποτα να κλέψουν, έβγαλαν τα μάτια ενός καναρινιού που ήταν στο κλουβί.
Και δουλεύοντας όλη μέρα πάνω σε αυτό το βιβλίο-ευαγγέλιο της παιδικής ψυχής, αναρωτήθηκα: Αν τα δύο αυτά παιδιά είχαν διαβάσει το μυθιστόρημα, θα έκαναν την ειδεχθή πράξη;

Στη βιασύνη της καθημερινότητας, σκεφτόμαστε μόνον αυτό που μας λείπει ως άμεση ανάγκη του σώματος. Και ξεχνάμε πως η ανάγκη της ψυχής, η λαβωματιά της, είναι πιο ουσιαστική. Και μόνον το καλό βιβλίο μπορεί να την θεραπεύει.
Γι’ αυτό που μας πρόσφερε σε κάποια δύσκολη στιγμή μας. Γι΄ αυτά που μας έκανε να σκεφτούμε για να γίνουμε λίγο καλύτεροι ή λίγο πιο σοφοί. Ή, ακόμα, γιατί σε κάποια σημαντική ώρα διχασμού μάς κράτησε από το χέρι και μας ανέβασε.
Αν σκύψει μέσα του κανείς, θα βρει άπειρες στιγμές που ένα καλό βιβλίο τον στήριξε. Μια φράση ακόμα. Ένα θεατρικό έργο. Η δημιουργία του πνεύματος. Και μαζί όλη η ακολουθία των ανθρώπων, που θα την υλοποιήσουν.
Ο Φρόιντ είπε: “Όσες φορές έχω φτάσει στα βάθη της ψυχής, βρήκα εκεί τον Ποιητή που έφτασε πριν από εμένα”
Σήμερα, ένα χρόνο μετά από την βασανιστική πάλη με τον “αρχέγονο δράκοντα” της κορώνας, που τον έκαναν αόρατο οι χιλιετίες του, το Βιβλίο μάς έχει ανάγκη.
Ήδη ο πρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων, μίλησε για την ανάγκη στήριξης του ΒΙΒΛΙΟΥ, τούτον τον δύσκολο καιρό, που έμεινε χωρίς κρατική βοήθεια και χωρίς σχεδόν βιβλιοπωλείο.
Σας εύχομαι ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ, φίλοι μου
Και καλύτερος να είναι ο χρόνος που σε λίγο θα ξημερώσει, πιο στοργικός και πιο συμπονετικός. Με το Φως το “εξ ύψους Ανατολήν” στις μέρες μας.

Τα βιβλία της ανάρτησης ήταν το δικό μου δώρο “πακέτο” των εκδόσεων Πατάκη για τις Γιορτές και τους ευχαριστώ.
Τα βιβλία της ανάρτησης ήταν: του Αλμπέρ Καμύ “Σημειωματάρια”, της Μαρίας Ευθυμίου “Ρίζες και θεμέλια” και του Hawking “Σύντομες απαντήσεις στα μεγάλα ερωτήματα”.

Αναρτήθηκε μέρες Χριστουγέννων 2020 με τον αφόρητο εγκελισμό

ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΤΑ ΞΕΧΝΑΜΕ ΠΟΤΕ

“ΕΙΜΑΙ Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Ο ΜΑΚΕΔΩΝ ο γιος του Αμύντα, και είμαι Έλληνας, “Κι εγώ Ελλην γένος ειμί τωρχαίον”, και δεν θέλω να δω την Ελλάδα υποδουλωμένη…» γράφει ο Ηρόδοτος στις Ιστορίες του.
Από το 480 π.Χ. ο Έλλην Μακεδών. Ήταν τότε που ο Μαρδόνιος, μετά την ναυμαχία της Σαλαμίνας και πριν από τη μάχη των Πλαταιών, είχε στείλει πρέσβη στους Αθηναίους και τους Σπαρτιάτες τον Μακεδόνα Αλέξανδρο τον Έλληνα να τους πει να συνθηκολογήσουν μαζί του με την υπόσχεση να χτίσει ξανά την Αθήνα και τα Ιερά της που έκαψαν.
Και εκείνοι απάντησαν: “Όσο ο ήλιος θα ακολουθεί την ίδια πορεία που ακολουθεί μέχρι σήμερα, εμείς οι Αθηναίοι ποτέ δεν θα συνθηκολογήσουμε με τον Ξέρξη…” “…έστ’ αν ο ήλιος την αυτήν οδόν ίη τη περ και νυν έρχεται, μήποτε ομολογήσειν ημέας Ξέρξη”
Και είπαν ακόμα: “…υπάρχει και το ελληνικό έθνος, είμαστε από το ίδιο αίμα και μιλάμε την ίδια γλώσσα, “αύτις δε το Ελληνικόν, εόν όμαιμόν τε και ομόγλωσσον…”
Με αυτή τη μαρτυρία από τον ΤΟΤΕ Αλέξανδρο τον Μακεδόνα τον Έλληνα, που μακάρι να την διαβάσουν όσοι αρμόδιοι της ιστορικής μοίρας του τόπου μας, παρουσιάζω και το εξώφυλλο που σήμερα μου έστελαν από τον Πατάκη για το “Ξύλινο Τείχος” μου.
Με το λευκό καραβάκι να ταξιδεύει πάνω στους θαλασσινούς ανέμους! Να ταξιδεύει ανάλαφρο πάνω στον χρόνο στις παλίρρειες του χρόνου στις χλιετίες για να φτάσει ως τις μέρες μας.
Και με το παραπάνω απόσπασμα να περιέχεται στις σελίδες του.
Αυτό και για όσους αμφισβητούν την λέξη Έλληνας, ελληνικό, Ελλάδα.
Από το 480 π.Χ. Εδώ είναι!
Φίλοι και φίλες, να είστε όλοι καλά!

Σχόλιο: Το λευκό καραβάκι μου ακούραστο, από το 480 π.Χ, ταξιδεύει πάνω στον χρόνο στις παλίρρειες του χρόνου στις χιλιετίες για να φέρει την Δημοκρατία από τον τόπο και τον χρόνο όπου γεννήθηκε, με όλες τις καθαρές της αξίες,

Αναρτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2021, ως memory, από την αρχική της ανάρτηση πριν από τρία χρόνια, όταν ξεπουλιόταν η Μακεδονία μας.

ΞΑΝΑ ΚΑΙ ΞΑΝΑ Η ΙΔΙΑ ΕΙΚΟΝΑ!
Να εθιστεί ο ταλαίπωρος ο φιλήσηχος πολίτης αυτής της χώρας – γιατί υπάρχουν και αυτοί – να εθιστεί στην αγριότητα, στο έγκλημα, στην διαστροφή. Ξανά και ξανά η “εικόνα”. Σε όλο το μάκρος των ειδήσεων. Ξανά και ασταμάτητα. Ώσπου να λιποθυμήσει ο τηλεθεατής. Περιμένω
από χτες κάποιος να επέμβει. Κάποιος αρμόδιος, κάποιος με κοινωνική και ανθρώπινη ευαισθησία να σταματήσει μια για πάντα την ανηλεή αυτή επίδειξη της αγριότητας στα κανάλια.
Κανείς.
Όμως εγώ η ελάχιστη θα ρωτήσω:
Τι δεν καταλαβαίνουν; ‘Οτι η συνεχιζόμενη εικόνα της βίας δημιουργεί εθιστική κατάσταση και ή μένει κανείς αδιάφορος πια στη βία ή την αναπαράγει ή και την απολαμβάνει διαστροφικά;
Μιλώ για τον ταλαίπωρο σταθμάρχη που ανελέητα κλοτσούσαν από χτες. Και ποιος δεν τον συμπόνεσε τον άνθρωπο. Και ποιος δεν έσφιξε το στομάχι του βλέποντας την εικόνα.
Οι ίδιοι οι διευθυντές των τηλεοπτικών ειδήσεων, ας σεβαστούν ή ας λυπηθούν και τους ταλαίπωρους πολίτες που ανοίγουν την τηλεόραση να ακούσουν τις ειδήσεις τους για τα τόσα δύσκολα που μας συμβαίνουν, και, εν τέλει, ψάχνουν να βρουν ποιο φάρμακο θα τους ηρεμήσει.

Αναρτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2021 στο fb

Πολλοί φίλοι και φίλες του διαδικτύου μού στέλλουν τα “πακέτα” με βιβλία που παράγγειλαν για τις Γιορτές. Και με παρηγορεί. Μακάρι να το κάνουν περισσότεροι. Μια μικρή ανάσα να πάρει ο κόσμος του βιβλίου που τόσο βαθιά λαβώθηκε από την οδυνηρή δοκιμασία, αυτή που ακόμα σέρνεται πάνω στις ζωές μας.
Και όταν λέμε “βιβλίο” εννοούμε όλη την αλυσίδα, από τον τυπογράφο, τον βιβλιοδέτη, τον βιβλιοπώλη, τον συγγραφέα. Ένας κόσμος ολόκληρος που, σε καιρούς χειμαζόμενους ή καιρούς αβροχίας, κανείς δεν τον χρειάζεται – ή έτσι νομίζει.

Οποιοσδήποτε κοινωνικός κλάδος και αν πληγεί, πάντα θα υπάρχει μια άμεση κυβερνητική συνδρομή, θα υπάρξει η ανάγκη μιας κοινωνικής μερίδας για τις υπηρεσίες του.

Το “βιβλίο” πώς να απεργήσει ή να σιωπήσει. Κανείς δεν θα το αναζητήσει. Γιατί κανείς δεν το έχει άμεση ανάγκη – ή έτσι νομίζει, λέω πάλι.

Κάποτε, όταν συν-μετέφραζα το “Θαυμαστό ταξίδι του Νιλς Χόλγκερσον της Σουηδής Σέλμα Λάγκερλεφ, είχα διαβάσει πως, δυο παιδιά μπήκαν σε ένα σπίτι και, επειδή δεν βρήκαν τίποτα να κλέψουν, έβγαλαν τα μάτια ενός καναρινιού που ήταν στο κλουβί.
Και δουλεύοντας όλη μέρα πάνω σε αυτό το βιβλίο-ευαγγέλιο της παιδικής ψυχής, αναρωτήθηκα: Αν τα δύο αυτά παιδιά είχαν διαβάσει το μυθιστόρημα, θα έκαναν την ειδεχθή πράξη;

Στη βιασύνη της καθημερινότητας, σκεφτόμαστε μόνον αυτό που μας λείπει ως άμεση ανάγκη του σώματος. Και ξεχνάμε πως η ανάγκη της ψυχής, η λαβωματιά της, είναι πιο ουσιαστική. Και μόνον το καλό βιβλίο μπορεί να την θεραπεύει.
Γι’ αυτό που μας πρόσφερε σε κάποια δύσκολη στιγμή μας. Γι΄ αυτά που μας έκανε να σκεφτούμε για να γίνουμε λίγο καλύτεροι ή λίγο πιο σοφοί. Ή, ακόμα, γιατί σε κάποια σημαντική ώρα διχασμού μάς κράτησε από το χέρι και μας ανέβασε.
Αν σκύψει μέσα του κανείς, θα βρει άπειρες στιγμές που ένα καλό βιβλίο τον στήριξε. Μια φράση ακόμα. Ένα θεατρικό έργο. Η δημιουργία του πνεύματος. Και μαζί όλη η ακολουθία των ανθρώπων, που θα την υλοποιήσουν.
Ο Φρόιντ είπε: “Όσες φορές έχω φτάσει στα βάθη της ψυχής, βρήκα εκεί τον Ποιητή που έφτασε πριν από εμένα”
Σήμερα, ένα χρόνο μετά από την βασανιστική πάλη με τον “αρχέγονο δράκοντα” της κορώνας, που

τον έκαναν αόρατο οι χιλιετίες του, το Βιβλίο μάς έχει ανάγκη.
Ήδη ο πρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων, μίλησε για την ανάγκη στήριξης του ΒΙΒΛΙΟΥ, τούτον τον δύσκολο καιρό, που έμεινε χωρίς κρατική βοήθεια και χωρίς σχεδόν βιβλιοπωλείο.
Σας εύχομαι ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ, φίλοι μου
Και καλύτερος να είναι ο χρόνος που σε λίγο θα ξημερώσει, πιο στοργικός και πιο συμπονετικός. Με το Φως το “εξ ύψους Ανατολήν” στις μέρες μας.
Τα βιβλία της ανάρτησης ήταν το δικό μου δώρο “πακέτο” των εκδόσεων Πατάκη για τις Γιορτές και τους ευχαριστώ.

Αναρτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2020, στον εγκλεισμό της πανδημίας