maria

Ήταν η καρδιά του θαυμάσιου παιδικού παραμυθιού “Ευτυχισμένος πρίγκιπας” του ‘Οσκαρ Ουάϊλδ.

Όταν οι άνθρωποι πτώχευσαν στην πόλη όπου υπήρχε το άγαλμα του Ευτυχισμένου Πρίγκιπα, φτιαγμένο από χρυσο και πολύτιμους λίθους, έτρεξαν και το ξήλωσαν. Όλη νύχτα έβγαζαν τους πολύτιμους λίθους και το χρυσάφι του. Όμως όταν έφτασαν στην καρδιά του, είδαν ότι δεν είχε κανένα πολύτιμο μέταλλο ή πολύτιμος λίθο; και την πέταξαν στα σκουπίδια.

Όμως στο παραμύθι μου “Αγάπησέ με… και άλλα παραμύθια”, ένας μαγικός γλύπτης, ο Ώγυγος, πήγε και βρήκε την πεταμένη καρδιά του Ευτυχισμένου Πρίγκιπα,, την μάζεψε από τα σκουπίδια και, καθώς είχε μείνει ζωντανή, το άγαλμα του μικρού στρατιώτη, του παραμυθιού μου, που του ανέθεσαν να κάνει, ήταν ζωντανό.

Αυτό το παραμύθι και αυτή την καρδιά την πεταμένη στα σκουπιδια, μού θύμισε η βέβηλη πράξη να πολτοποιήσουν τα βιβλία οι πιστώτριες τράπεζες λόγω χρεών του εκλιπόντος εκδότη. Ας τα χάριζαν σε ανθρώπους που δεν μπορούν να αγοράσουν το βιβλίο όσο και αν κοστίζει. Ας καλούσαν κάποια πνευματικά ιδρύματα να τα πάρουν δωρεάν – αφού τα θεώρησαν “είδος άνευ αξίας” — και να τα σεβαστούν. Ακόμα και σε άστεγους ας τα έδιναν να τα πουλήσουν ένα ευρώ το βιβλίο, να κερδίσουν το ψωμάκι τους.

Η πολτοποίηση είχε την έννοια της απαξίωσης.

Άλλη μια φορά απαξιώνεται ο πνευματικός άνθρωπος στον τόπο μας, ο συγγραφέας  – και ας μην αφορούσε στα δικά του βιβλία η συγκεκριμένη πολτοποίηση.

Η παρομοίωση που έκανε ο πρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων, σε διαμαρτυρία του για το συμβάν, είναι πολύ χαρακτηριστική: «Είναι σαν να βρίσκεσαι στην λεωφόρο Μεσογείων και να πνίγεται το παιδί σου”, είπε. Γιατί για τον συγγραφέα, το βιβλίο είναι το πνευματικό παιδί του, ή αλλιώς, το βιβλίο έχει μέσα του μια “καρδιά” που είναι ζωντανή.

Αναρτήθηκε χτες στο διαδίκτυο, 9 Ιουνίου 2021

Γιορτάζουν όλες οι ηρωίδες των βιβλίων μου!
Τι χάνει τι κερδίζει η Γυναίκα με την αμφιλεγόμενη ανεξαρτησία της

Σήμερα γιορτάζουν όλα τα μυθιστορήματα που έγραψα, γιορτάζει η Γυναίκα όλων των εποχών.
Σήμερα γιορτάζουν: “Η Μαρούλα της Λήμνου” και “Η Δοξανιώ” μου, η Μαρία Δοξαπατρή και οι ηρωικές Ελληνίδες γυναίκες της Επανάστασης, γιορτάζει η Ελένη μου στο “Πήραν την Πόλη, πήραν την” που μέσα στον αγώνα της πέρασα τον οδυνόμενο αγώνα όλων των ανώνυμων Γυναικών.

Σήμερα γιορτάζει η Ιππολύτη μου από το “Ξύλινο Τείχος”, που ακόμα ψάχνει να βρει το πεντάχρονο παιδί της.
Σήμερα γιορτάζει η Γυναίκα η ανώνυμη, η Γυναίκα η βασανισμένη, η Μάνα, η Αγαπημένη, η προδομένη ίσως, η θυσιασμένη, η αγωνίστρια στα μικρά και στα μεγάλα. Η Γυναίκα η απλή με τη μεγάλη την βαθιά σοφία της ζωής.

Σήμερα θα αναρωτηθούμε:
ΤΙ ΧΑΝΕΙ, ΤΙ ΚΕΡΔΙΖΕΙ Η ΓΥΝΑΙΚΑ με την αμφιλεγόμενη ανεξαρτησία της. Ποιες είναι οι αληθινές πηγές της δύναμής της. Και γιατί οι αρχαίοι τραγικοί μας ποιητές χρησιμοποίησαν “γυναίκα” ως ηρωίδα στις περισσότερες τραγωδίες τους.

Και τι σημαίνει για μια γυναίκα συγγραφέα, να γράφει ένα μυθιστόρημα με βασικό ήρωά της έναν άνδρα. Πώς θα μπορέσει να θέσει την “υπεροχή” της γυναικείας φύσης, αυτή την πνευματική την υποστασιακή την άρρητη “υπεροχή”, που η ίδια η Φύση της έδωσε, όταν της εμπιστεύτηκε τα μυστικά της δύναμής της, για να συνεχίσει το νομοτελειακό έργο της: τη συνέχιση της ζωής!

Και γιατί πιστεύω πως η πραγματική ανεξαρτησία της Γυναίκας είναι η ανάβαση στο Πρόσωπό της!

Σήμερα λοιπόν γιορτάζουν όλα τα μυθιστορήματα μου,  γιατί μιλούν για όλες αυτές τις Γυναίκες. Και συνειδητοποιώ κι εγώ αυτή τη στιγμή τι σημαίνει να τα έχω γράψει.

Πέρισι – πριν δυο χρόνια – σαν σήμερα ήμουν καλεσμένη στην εκπομπή της ΕΡΤ-1 “ΣΤΑΣΙΣ ΕΡΤ-1” και μίλησα για την υπεροχή της γυναίκας (και όχι για την ισότητα). Και πόσο με είχαν συγκινήσει τα τηλεφωνήματα που έλαβα από όλη την Ελλάδα. Μια ανταπόκριση ψυχής.

Φίλοι και φίλες, σήμερα λέω: Σας αγάπησαν τα βιβλία μου!
Πρόσθεσα και Το Ξύλινο Τείχος, για την πονεμένη μου Ιππολύτη, που περιμένει δυόμισι χιλιάδες χρόνια να συναντήσει το παιδί της.

Τα ίδια λόγια γράφω κάθε χρόνο σαν σήμερα, γιατί η Αλήθεια δεν χρειάζεται πολλά ή καινούρια λόγια για να εκφραστεί!

ΚΑΙ ΕΝΑ ΣΧΟΛΙΟ ΠΟΥ ΕΓΡΑΨΑ στο fb:
Στην περσινή μου ανάρτηση είχα γράψει και τούτο το σχόλιο: Ενα χρόνο μετά, τα ίδια λόγια θα γράψω για την Ημέρα της Γυναίκας: Πως γιορτάζουν όλες οι ηρωίδες των μυθιστορημάτων που έγραψα, η προσπάθεια που έκανα για την ΑΝΑΒΑΣΗ ΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ — όχι σε ένα ισότιμο επίπεδο με τον άνδρα αλλά (χωρίς να τον υποτιμώ) σε μια Υπεροχή που η Φύση η ίδια της έδωσε, ως μάνα, μάνα που γέννησε και μάνα που δεν γέννησε. Μάνα. Και μαζί με τις ηρωίδες μου, σήμερα αισθάνομαι πως γιορτάζω κι εγώ. Δεν μου ήταν καθόλου εύκολο να τεκμηριώσω αυτή την Υπεροχή.

Αναρτήθηκε στο facebook, 8 Φεβρουαρίου 2021

Η κυρία ΣΥΡΑΝΟΥΣ, μια αρχόντισσα της Λήμνου
από την ματωμένη Αρμενία

Κοιτάζω το διάφανο πρόσωπο της με τα καθαρά μάτια, κοιτάζω τα λαβωμένα χέρια της που σφιχτά κρατούν πάντα ένα βιβλίο. Χέρια με κινήσεις αργές σαν φτερούγες γερακίνας που τις τσάκισε ο χρόνος. Κοιτάζω το αδύνατο σώμα της πάνω στο πεντακάθαρο κρεβάτι όπου καθηλωμένη εδώ και χρόνια. Όμως δεν κλαίω. Γιατί εκείνη μου χαμογελά. Μια ζωή χαμογελάει το ευγενικό πρόσωπό της.

Είναι η κυρία Συρανούς Βαρτεβανιάν, η γλυκιά αρχόντισσα της Λήμνου. Η υποδειγματική σύζυγος του αείμνηστου Αντρανίκ, η άξια Μάνα, η σιωπηλή αγωνίστρια στα μικρά και στα μεγάλα του πολύμοχθου βίου.

Παιδάκι δώδεκα χρονών είχε έρθει εδώ με την οικογένειά της από την ματωμένη Αρμενία.
Και έγινε η ευγενική αρχόντισσα που έμαθε γράμματα και μια ζωή ανάδινε την αύρα του πολιτισμού της.
Χρόνια φύλαγα στην καρδιά μου τις ατέλειωτες διηγήσεις της για εκείνους τους διωγμούς της αγριότητας και της ντροπής και ήταν τότε μόνο πέντε χρονών. Ένα παιδί στην πιο καθαρή αθωότητά του που δεν μπορούσε να καταλάβει γιατί τους ξερίζωναν να τους πάνε στα βάθη της Ανατολίας σε τόπους άγονους και άξενους να χαθούν. Όμως εκείνοι πάλι γύριζαν πίσω στο σπίτι τους. Και πάλι τους έδιωχναν. Ώσπου το 1922, μαζί με τους Έλληνες της Μικρασίας , τους ανάγκασαν να πάρουν τον δρόμο τον μεγάλο που οδηγεί στο άγνωστο. Χρόνια φύλαγα στη μνήμη μου τις διηγήσεις της, πώς ο δρόμος εκείνος ο μεγάλος ήταν γεμάτος από ανθρώπους κατατρεγμένους και εξαθλιωμένους. Χρόνια δεν μπορούσα να τα αγγίξω όλα αυτά, δεν τολμούσα. Ήταν η ντροπή της Ιστορίας.
Της Ιστορίας του Ανθρώπου.

Και όταν, πριν από λίγες μέρες, άκουσα τον σημαντικό Πρόεδρο της Αμερικής να μιλά με τόσο σεβασμό για εκείνη την Γενοκτονία, για εκείνη την ντροπή της Ιστορίας, αναδύθηκαν από την ψυχή μου οι διηγήσεις της κυρίας Συρανούς. Αλλά μαζί και όλα όσα παρόμοια βίωσα με τον πρόσφυγα πατέρα μου, που χρόνια ατέλειωτα μου διηγόταν και εκείνος την άλλη “Γενοκτονία” του Ελληνισμού της Μικρασίας. Την άλλη ντροπή της Ανθρώπινης Ιστορίας.

Κι ακόμα, η Μνήμη μού έφερε ένα συμβάν που συγκλονιστικά το βίωσα η ίδια, καλεσμένη από τους Ποντίους της Πτολεμαϊδας. Γιατί και οι Πόντιοι περιμένουν με την ίδια αγωνία να δικαιωθεί επίσημα και η δική τους “Γενοκτονία”.

Λίγο χώμα από την πατρίδα τους, τον Πόντο:

Ήταν στις 29 Μαΐου του 2000, επέτειος της Αλώσεως, που με είχαν καλέσει οι Πόντιοι της Πτολεμαϊδας, σε μια εκδήλωση με τίτλο: “Η προσφυγιά τιμά την συγγραφέα της” να μιλήσω για το βιβλίο μου “Πήραν την Πόλη, πήραν την”, για εκείνον τον σταυρικό Μάη, που έγινε η αφετηρία για όλα τα δεινά που ακολούθησαν για τον Ελληνισμό αλλά και για τον εκεί χριστιανικό κόσμο έως τις μέρες μας.
Όταν ο Μικρασιάτης πατέρας μου έφυγε από τη ζωή, έχοντας ζήσει την κάθε στιγμή του βίου του μέσα σε μιαν αγιάτρευτη νοσταλγία εκείνης της πατρίδας, εκείνου του ιερού σπιτιού της παιδικής ηλικίας, έτσι ρομαντικός και ονειροπόλος, κάθε πρωί να μου φέρνει ένα άσπρο τριαντάφυλλο από την αναρριχώμενη τριανταφυλλιά μας για να μου πει πως: Εκεί, στην “πατρίδα” τα τριαντάφυλλα ήταν πιο λαμπερά, στην ουσία για να πει το όνομα της, τη λέξη “πατρίδα”. Λοιπόν, όταν ο κυρ Κλεόβουλος ο ιεροψάλτης, που στα τεφτέρια του, στο μικρό μαγαζάκι που είχε στην αγορά, αντί για τα “βερεσέδια” του έγραφε ψαλμούς και περικοπές από τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη , όταν έφυγε από τη ζωή τού έγραψα, να τον κατευοδώσω, ένα μικρό ελάχιστο βιβλίο που το είπα “Σπίτι μου της Μικρασίας” — καθώς είχε γίνει και δικό μου το σπίτι εκείνο, τόσο να μου μιλά γι’ αυτό.
Και το μικρό αυτό βιβλιαράκι, πολλοί Πόντιοι το είχαν στα εικονίσματά τους, μου είπαν. Και όταν διάβασσν κάποιες περικοπές, έκλαψαν και οι πέτρες ακόμα μαζί με τους χίλιους ή και δυο χιλιάδες Ποντίους που είχαν κατεβεί στην εκδήλωση. Πόσο έκλαψα κι εγώ, όταν έβγαλαν να μου προσφέρουν σαν δώρο μια φούχτα χώμα από τη Γη τους, δεμένη σε ύφασμα κόκκινο του αίματος, που ακόμα το φυλάγω στα πολύτιμα μου. Και είμαι έτοιμη ξανά να κλάψω, γιατί και η δική τους Γενοκτονία και εκείνη του πατέρα μου, στο βάθος όλες μαζί κάνουν ΜΙΑ ΚΑΙ ΜΟΝΗ ΑΠΕΡΑΝΤΗ ΚΑΙ ΑΔΙΚΑΙΩΤΗ ΣΤΟΝ ΑΙΩΝΑ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ. Γιατί δεν τελειώνουν στην τότε Εξόντωση, αλλά εσαεί κυλούν μέσα στη δική μας ζωή, στη δική μας ψυχή, παιδιά των παιδιών των ξεριζωμένων, καθορίζουν μέχρι σήμερα τη μοίρα μας.

Έγραφα στο μικρό εκείνο βιβλίο “Σπίτι μου της Μικρασίας”:

“Εκείνοι που βίωσαν εκεί την εγκοσμιότητα τους, από τον Εμπεδοκλή έως τον πάππο μου, αποτελούν σε βάθος μια Ελλάδα αδιαίρετη και απόρθητη. Γιατί η ψυχή και το πνεύμα, η βίωση του Λόγου ως κοσμικής έκφρασης δεν εκπορθούνται που σημαίνει δεν εκπατρίζονται”.

“Δεν έχω από σένα παρά τη γη όπου κοιμάται ο πατέρας μου. Η πορεία της ζωής του
ολόκληρη δεν ήταν παρά μια “επιστροφή” του στη Γη σου.
Δεν ξέρω από σένα παρά τις μνήμες του, μέσα από έναν ήλιο κάθετο πάνω στην πέτρα σου,
όπου παλιρροεί ο χρόνος στις πηγές σου, Σπίτι μου της Μικρασίας.
Μέσα από τούτη την πληγή της μνήμης, μέσα από τούτη την παλιρροή γεννήθηκα”.

Αγαπημένη μου κυρία Συρανούς
Με πήγες μακριά, στις δικές μου πληγές. Όμως σήμερα το αφιέρωμα είναι για Σένα, και για την πρωτοκόρη σου την Βαρτουή, την αγαπημένη φίλη μου μιας ζωής, που είχε την δική σου ευγένεια και την δική σου σοφία. Γλυκιές αύρες να φέρουν έως εσάς την αγάπη μας.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Λήμνος, Μάιος, 2021

Το 480 π.Χ., ο Πέρσης βασιλιάς Ξέρξης εισέβαλε στην Ελλάδα με στρατό του οποίου το μέγεθος ήταν απαράμιλλο στην ιστορία. Όταν οι 300 ηρωικοί Σπαρτιάτες ηττήθηκαν στις Θερμοπύλες, ο δρόμος προς την Αθήνα ήταν ανοιχτός, εξαπλώνοντας τον τρόμο και τον πανικό σε όλη την Αττική.

Σύμφωνα με την αφήγηση του Ηροδότου, οι Αθηναίοι στράφηκαν στο Μαντείο των Δελφών, του οποίου η προφητεία έγραφε: «Όταν θα έχουν κυριευθεί όσα ορίζει ο Κέκροψ και όσες βαθιές σπηλιές έχει ο Κιθαιρώνας, τότε ο παντεπόπτης Δίας θα δώσει στην Τριτογενή ξύλινο τείχος το μόνο απόρθητο, σωτήριο για σε και τα παιδιά σου».

Υπήρξαν πολλές ερμηνείες σχετικά με το τι πραγματικά εννοούσε η προφητεία για το «ξύλινο τείχος». Κάποιοι επέλεξαν κυριολεκτικά να χτίσουν έναν ξύλινο τοίχο γύρω από την Ακρόπολη. Ο στρατηγός Θεμιστοκλής, ωστόσο, βρήκε μια διαφορετική ερμηνεία: το ξύλινο τείχος ήταν μια αναφορά στα πλοία τα οποία οι Αθηναίοι κατασκεύαζαν τα χρόνια πριν από την περσική εισβολή. Καθοδηγούμενος από τη εμβριθή στρατηγική και πολιτική ιδιοφυΐα του Θεμιστοκλή, ο ελληνικός συμμαχικός στόλος θριάμβευσε στη Σαλαμίνα μετά την καταστροφή της Αθήνας, ενώ όσοι εμπιστεύτηκαν την πιο κυριολεκτική έννοια της προφητείας υπέστησαν το μοιραίο αποτέλεσμα της απόφασής τους

Το ιστορικό μυθιστόρημα της Μαρίας Λαμπαδαρίδου Πόθου “Το Ξύλινο Τείχος” προσφέρει μια σαγηνευτική προσέγγιση στις αξίες, στα πιστεύω και στους φόβους των αρχαίων Ελλήνων. Υπογραμμίζει την σημασία μιας πεφωτισμένης αρχηγείας, ιδιαίτερα την στιγμή που έρχεται αντιμέτωπη με την Ύβρι και την αλαζονεία που πυροδότησαν τα κυριαρχικά όνειρα των Περσών. Το μυθιστόρημα ξετυλίγεται μέσα από τα μάτια του Αλκαμένη, σκλάβου αρχικά και στη συνέχεια ελεύθερου πολίτη, ο οποίος συνδέει τη Λήμνο, την Αθήνα και την Σπάρτη, καθώς συμμετέχει στις τρεις μεγάλες συγκρούσεις των Ελλήνων εναντίον των Περσών, το διάστημα 480 – 479 π.Χ., στο πλευρό των κύριων πρωταγωνιστών των γεγονότων.

Στον ρου της Ιστορίας, η ανθρωπότητα έχει βρεθεί αντιμέτωπη με διλήμματα σχετικά με την αποτελεσματικότερη διαχείριση κρίσιμων καταστάσεων, οι οποίες θέτουν υπό αμφισβήτηση παγιωμένους κανόνες και μακραίωνες αντιλήψεις. Η τρέχουσα πανδημία, με τις ευρύτατες, σε διεθνές επίπεδο, κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις, αποτελεί σίγουρα μια τέτοια περίπτωση, καθιστώντας τον χρησμό της Πυθίας για το «ξύλινο τείχος» εξαιρετικά επίκαιρο. Mπορούμε να αντλήσουμε έμπνευση από τον Θεμιστοκλή, ένα λαμπερό ιστορικό παράδειγμα, για το πώς η διορατική σκέψη, το σθένος, οι καινοτόμες ιδέες, η ειλικρίνεια και η συμμετοχικότητα μπορούν να μας βοηθήσουν να υπερνικήσουμε και τις πιο δυσμενείς καταστάσεις. πρωτίστως όμως, η επιτυχία του Θεμιστοκλή βασίστηκε στις αξίες της δημοκρατίας και της συμμετοχής στα κοινά, οι οποίες γεννήθηκαν στην αρχαία Ελλάδα και συνιστούν τα θεμέλια της δικής μας ευρωπαϊκής ένωσης. Σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, το μυθιστόρημα “Το Ξύλινο Τείχος” μας εμπνέει και μας υπενθυμίζει την διαχρονική αξία των δημοκρατικών αρχών.

Τα έργα της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας δεν χρειάζονται συστάσεις. Και η σύγχρονη όμως ελληνική λογοτεχνία έχει να παρουσιάσει αριστουργήματα, που δεν εξαντλούνται στους δύο νομπελίστες Έλληνες ποιητές, τον Γιώργο Σεφέρη και τον Οδυσσέα Ελύτη.

Σύνδεσμος προς τον επίσημο ιστότοπο

Ένας κόσμος ολόκληρος που. σε καιρούς χειμαζόμενους, κανείς δεν τον χρειάζεται – ή έτσι νομίζει.

Πολλοί φίλοι και φίλες του διαδικτύου μού στέλλουν τα “πακέτα” με βιβλία που παράγγειλαν για τις Γιορτές. Και με παρηγορεί. Μακάρι να το κάνουν περισσότεροι. Μια μικρή ανάσα να πάρει ο κόσμος του βιβλίου που τόσο βαθιά λαβώθηκε από την οδυνηρή δοκιμασία, αυτή που ακόμα σέρνεται πάνω στις ζωές μας.
Και όταν λέμε “βιβλίο” εννοούμε όλη την αλυσίδα, από τον τυπογράφο, τον βιβλιοδέτη, τον βιβλιοπώλη, τον συγγραφέα. Ένας κόσμος ολόκληρος που, σε καιρούς χειμαζόμενους ή καιρούς αβροχίας, κανείς δεν τον χρειάζεται – ή έτσι νομίζει.
Οποιοσδήποτε κοινωνικός κλάδος και αν πληγεί, πάντα θα υπάρχει μια άμεση κυβερνητική συνδρομή, θα υπάρξει η ανάγκη μιας κοινωνικής μερίδας για τις υπηρεσίες του.
Το “βιβλίο” πώς να απεργήσει ή να σιωπήσει. Κανείς δεν θα το αναζητήσει. Γιατί κανείς δεν το έχει άμεση ανάγκη – ή έτσι νομίζει, λέω πάλι.

Κάποτε, όταν συν-μετέφραζα το “Θαυμαστό ταξίδι του Νιλς Χόλγκερσον της Σουηδής Σέλμα Λάγκερλεφ, είχα διαβάσει πως, δυο παιδιά μπήκαν σε ένα σπίτι και, επειδή δεν βρήκαν τίποτα να κλέψουν, έβγαλαν τα μάτια ενός καναρινιού που ήταν στο κλουβί.
Και δουλεύοντας όλη μέρα πάνω σε αυτό το βιβλίο-ευαγγέλιο της παιδικής ψυχής, αναρωτήθηκα: Αν τα δύο αυτά παιδιά είχαν διαβάσει το μυθιστόρημα, θα έκαναν την ειδεχθή πράξη;

Στη βιασύνη της καθημερινότητας, σκεφτόμαστε μόνον αυτό που μας λείπει ως άμεση ανάγκη του σώματος. Και ξεχνάμε πως η ανάγκη της ψυχής, η λαβωματιά της, είναι πιο ουσιαστική. Και μόνον το καλό βιβλίο μπορεί να την θεραπεύει.
Γι’ αυτό που μας πρόσφερε σε κάποια δύσκολη στιγμή μας. Γι΄ αυτά που μας έκανε να σκεφτούμε για να γίνουμε λίγο καλύτεροι ή λίγο πιο σοφοί. Ή, ακόμα, γιατί σε κάποια σημαντική ώρα διχασμού μάς κράτησε από το χέρι και μας ανέβασε.
Αν σκύψει μέσα του κανείς, θα βρει άπειρες στιγμές που ένα καλό βιβλίο τον στήριξε. Μια φράση ακόμα. Ένα θεατρικό έργο. Η δημιουργία του πνεύματος. Και μαζί όλη η ακολουθία των ανθρώπων, που θα την υλοποιήσουν.
Ο Φρόιντ είπε: “Όσες φορές έχω φτάσει στα βάθη της ψυχής, βρήκα εκεί τον Ποιητή που έφτασε πριν από εμένα”
Σήμερα, ένα χρόνο μετά από την βασανιστική πάλη με τον “αρχέγονο δράκοντα” της κορώνας, που τον έκαναν αόρατο οι χιλιετίες του, το Βιβλίο μάς έχει ανάγκη.
Ήδη ο πρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων, μίλησε για την ανάγκη στήριξης του ΒΙΒΛΙΟΥ, τούτον τον δύσκολο καιρό, που έμεινε χωρίς κρατική βοήθεια και χωρίς σχεδόν βιβλιοπωλείο.
Σας εύχομαι ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ, φίλοι μου
Και καλύτερος να είναι ο χρόνος που σε λίγο θα ξημερώσει, πιο στοργικός και πιο συμπονετικός. Με το Φως το “εξ ύψους Ανατολήν” στις μέρες μας.

Τα βιβλία της ανάρτησης ήταν το δικό μου δώρο “πακέτο” των εκδόσεων Πατάκη για τις Γιορτές και τους ευχαριστώ.
Τα βιβλία της ανάρτησης ήταν: του Αλμπέρ Καμύ “Σημειωματάρια”, της Μαρίας Ευθυμίου “Ρίζες και θεμέλια” και του Hawking “Σύντομες απαντήσεις στα μεγάλα ερωτήματα”.

Αναρτήθηκε μέρες Χριστουγέννων 2020 με τον αφόρητο εγκελισμό

ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΤΑ ΞΕΧΝΑΜΕ ΠΟΤΕ

“ΕΙΜΑΙ Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Ο ΜΑΚΕΔΩΝ ο γιος του Αμύντα, και είμαι Έλληνας, “Κι εγώ Ελλην γένος ειμί τωρχαίον”, και δεν θέλω να δω την Ελλάδα υποδουλωμένη…» γράφει ο Ηρόδοτος στις Ιστορίες του.
Από το 480 π.Χ. ο Έλλην Μακεδών. Ήταν τότε που ο Μαρδόνιος, μετά την ναυμαχία της Σαλαμίνας και πριν από τη μάχη των Πλαταιών, είχε στείλει πρέσβη στους Αθηναίους και τους Σπαρτιάτες τον Μακεδόνα Αλέξανδρο τον Έλληνα να τους πει να συνθηκολογήσουν μαζί του με την υπόσχεση να χτίσει ξανά την Αθήνα και τα Ιερά της που έκαψαν.
Και εκείνοι απάντησαν: “Όσο ο ήλιος θα ακολουθεί την ίδια πορεία που ακολουθεί μέχρι σήμερα, εμείς οι Αθηναίοι ποτέ δεν θα συνθηκολογήσουμε με τον Ξέρξη…” “…έστ’ αν ο ήλιος την αυτήν οδόν ίη τη περ και νυν έρχεται, μήποτε ομολογήσειν ημέας Ξέρξη”
Και είπαν ακόμα: “…υπάρχει και το ελληνικό έθνος, είμαστε από το ίδιο αίμα και μιλάμε την ίδια γλώσσα, “αύτις δε το Ελληνικόν, εόν όμαιμόν τε και ομόγλωσσον…”
Με αυτή τη μαρτυρία από τον ΤΟΤΕ Αλέξανδρο τον Μακεδόνα τον Έλληνα, που μακάρι να την διαβάσουν όσοι αρμόδιοι της ιστορικής μοίρας του τόπου μας, παρουσιάζω και το εξώφυλλο που σήμερα μου έστελαν από τον Πατάκη για το “Ξύλινο Τείχος” μου.
Με το λευκό καραβάκι να ταξιδεύει πάνω στους θαλασσινούς ανέμους! Να ταξιδεύει ανάλαφρο πάνω στον χρόνο στις παλίρρειες του χρόνου στις χλιετίες για να φτάσει ως τις μέρες μας.
Και με το παραπάνω απόσπασμα να περιέχεται στις σελίδες του.
Αυτό και για όσους αμφισβητούν την λέξη Έλληνας, ελληνικό, Ελλάδα.
Από το 480 π.Χ. Εδώ είναι!
Φίλοι και φίλες, να είστε όλοι καλά!

Σχόλιο: Το λευκό καραβάκι μου ακούραστο, από το 480 π.Χ, ταξιδεύει πάνω στον χρόνο στις παλίρρειες του χρόνου στις χιλιετίες για να φέρει την Δημοκρατία από τον τόπο και τον χρόνο όπου γεννήθηκε, με όλες τις καθαρές της αξίες,

Αναρτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2021, ως memory, από την αρχική της ανάρτηση πριν από τρία χρόνια, όταν ξεπουλιόταν η Μακεδονία μας.

ΞΑΝΑ ΚΑΙ ΞΑΝΑ Η ΙΔΙΑ ΕΙΚΟΝΑ!
Να εθιστεί ο ταλαίπωρος ο φιλήσηχος πολίτης αυτής της χώρας – γιατί υπάρχουν και αυτοί – να εθιστεί στην αγριότητα, στο έγκλημα, στην διαστροφή. Ξανά και ξανά η “εικόνα”. Σε όλο το μάκρος των ειδήσεων. Ξανά και ασταμάτητα. Ώσπου να λιποθυμήσει ο τηλεθεατής. Περιμένω
από χτες κάποιος να επέμβει. Κάποιος αρμόδιος, κάποιος με κοινωνική και ανθρώπινη ευαισθησία να σταματήσει μια για πάντα την ανηλεή αυτή επίδειξη της αγριότητας στα κανάλια.
Κανείς.
Όμως εγώ η ελάχιστη θα ρωτήσω:
Τι δεν καταλαβαίνουν; ‘Οτι η συνεχιζόμενη εικόνα της βίας δημιουργεί εθιστική κατάσταση και ή μένει κανείς αδιάφορος πια στη βία ή την αναπαράγει ή και την απολαμβάνει διαστροφικά;
Μιλώ για τον ταλαίπωρο σταθμάρχη που ανελέητα κλοτσούσαν από χτες. Και ποιος δεν τον συμπόνεσε τον άνθρωπο. Και ποιος δεν έσφιξε το στομάχι του βλέποντας την εικόνα.
Οι ίδιοι οι διευθυντές των τηλεοπτικών ειδήσεων, ας σεβαστούν ή ας λυπηθούν και τους ταλαίπωρους πολίτες που ανοίγουν την τηλεόραση να ακούσουν τις ειδήσεις τους για τα τόσα δύσκολα που μας συμβαίνουν, και, εν τέλει, ψάχνουν να βρουν ποιο φάρμακο θα τους ηρεμήσει.

Αναρτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2021 στο fb

Πολλοί φίλοι και φίλες του διαδικτύου μού στέλλουν τα “πακέτα” με βιβλία που παράγγειλαν για τις Γιορτές. Και με παρηγορεί. Μακάρι να το κάνουν περισσότεροι. Μια μικρή ανάσα να πάρει ο κόσμος του βιβλίου που τόσο βαθιά λαβώθηκε από την οδυνηρή δοκιμασία, αυτή που ακόμα σέρνεται πάνω στις ζωές μας.
Και όταν λέμε “βιβλίο” εννοούμε όλη την αλυσίδα, από τον τυπογράφο, τον βιβλιοδέτη, τον βιβλιοπώλη, τον συγγραφέα. Ένας κόσμος ολόκληρος που, σε καιρούς χειμαζόμενους ή καιρούς αβροχίας, κανείς δεν τον χρειάζεται – ή έτσι νομίζει.

Οποιοσδήποτε κοινωνικός κλάδος και αν πληγεί, πάντα θα υπάρχει μια άμεση κυβερνητική συνδρομή, θα υπάρξει η ανάγκη μιας κοινωνικής μερίδας για τις υπηρεσίες του.

Το “βιβλίο” πώς να απεργήσει ή να σιωπήσει. Κανείς δεν θα το αναζητήσει. Γιατί κανείς δεν το έχει άμεση ανάγκη – ή έτσι νομίζει, λέω πάλι.

Κάποτε, όταν συν-μετέφραζα το “Θαυμαστό ταξίδι του Νιλς Χόλγκερσον της Σουηδής Σέλμα Λάγκερλεφ, είχα διαβάσει πως, δυο παιδιά μπήκαν σε ένα σπίτι και, επειδή δεν βρήκαν τίποτα να κλέψουν, έβγαλαν τα μάτια ενός καναρινιού που ήταν στο κλουβί.
Και δουλεύοντας όλη μέρα πάνω σε αυτό το βιβλίο-ευαγγέλιο της παιδικής ψυχής, αναρωτήθηκα: Αν τα δύο αυτά παιδιά είχαν διαβάσει το μυθιστόρημα, θα έκαναν την ειδεχθή πράξη;

Στη βιασύνη της καθημερινότητας, σκεφτόμαστε μόνον αυτό που μας λείπει ως άμεση ανάγκη του σώματος. Και ξεχνάμε πως η ανάγκη της ψυχής, η λαβωματιά της, είναι πιο ουσιαστική. Και μόνον το καλό βιβλίο μπορεί να την θεραπεύει.
Γι’ αυτό που μας πρόσφερε σε κάποια δύσκολη στιγμή μας. Γι΄ αυτά που μας έκανε να σκεφτούμε για να γίνουμε λίγο καλύτεροι ή λίγο πιο σοφοί. Ή, ακόμα, γιατί σε κάποια σημαντική ώρα διχασμού μάς κράτησε από το χέρι και μας ανέβασε.
Αν σκύψει μέσα του κανείς, θα βρει άπειρες στιγμές που ένα καλό βιβλίο τον στήριξε. Μια φράση ακόμα. Ένα θεατρικό έργο. Η δημιουργία του πνεύματος. Και μαζί όλη η ακολουθία των ανθρώπων, που θα την υλοποιήσουν.
Ο Φρόιντ είπε: “Όσες φορές έχω φτάσει στα βάθη της ψυχής, βρήκα εκεί τον Ποιητή που έφτασε πριν από εμένα”
Σήμερα, ένα χρόνο μετά από την βασανιστική πάλη με τον “αρχέγονο δράκοντα” της κορώνας, που

τον έκαναν αόρατο οι χιλιετίες του, το Βιβλίο μάς έχει ανάγκη.
Ήδη ο πρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων, μίλησε για την ανάγκη στήριξης του ΒΙΒΛΙΟΥ, τούτον τον δύσκολο καιρό, που έμεινε χωρίς κρατική βοήθεια και χωρίς σχεδόν βιβλιοπωλείο.
Σας εύχομαι ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ, φίλοι μου
Και καλύτερος να είναι ο χρόνος που σε λίγο θα ξημερώσει, πιο στοργικός και πιο συμπονετικός. Με το Φως το “εξ ύψους Ανατολήν” στις μέρες μας.
Τα βιβλία της ανάρτησης ήταν το δικό μου δώρο “πακέτο” των εκδόσεων Πατάκη για τις Γιορτές και τους ευχαριστώ.

Αναρτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2020, στον εγκλεισμό της πανδημίας

Ανατέλλοντας το 2021

Η Ιστορία δεν διδάσκει
και ούτε τα λάθη της Ιαστορίας”
μόνον η συνείδηση διδάσκει

Να φοράς όλο το αίμα την κραυγή το πένθος
και με πατημασιές του χρόνου
από τον Υψηλάντη τον Αντρούτσο – τον Aνώνυμο
Για να σε προσκυνήσουν όσοι
πολύ σε αγάπησαν
όσοι σε πρόδωσαν
όσοι βασανισμένη σε αποθέωσαν
Και όρθια να σηκωθείς αγέραστη και αγέλαστη
ως αετού η νεότης σου ανακαινισμένη από 
τους όρκους των νεκρών

Και η Μεγάλη Ημέρα γιασεμιά να ευωδιάσει
βασιλικό και ματζιοράνα από της Δέσπως τον μπαξέ

Και όρθιος στο πλάι σου ο Καιρός
να χαιρετήσει την οδοιπορία σου απ’ τα βαθιά
σκοτάδια της σκλαβιάς
Και την ορμή του Παπαφλέσσα σαν οργισμένο
άνεμο να φέρει και την κραυγή της Μάνας
που το λεχούδι της νεκρό πάνω στη ρώγα
και το πένθος, ω, το πένθος των αετών

Αυτά να φέρεις και σιωπή πολλή σιωπή
για ν’ ακουστούν!
Γιατί περίσσεψαν τα πανηγύρια.

Και μη ρωτάς, ω, μη ρωτάς τι εγίναν οι γενναίοι
αυτοί που θυσιάστηκαν
κι αυτοί που τους εχτύπησαν πισώπλατα
Τους όρκους μόνο να θυμάσαι
– για να πονέσουν, ω, να πονέσουν!
Κι ύστερα, αγκάλιασε τους με στοργή
ξανά γι’ αγάπη και για όρκους να τους πεις
που τίμημα δεν έχουν
Θα καταλάβουν.

Όσο για σκηνικό – φέρε τις νύχτες
με τα καραούλια στα στενά
παιδόπουλα σε ερημικά σοκάκια σκοτωμένα
Φέρε και λίγα απ’ τα ποτάμια σου
με τα νερά τους όρθια ενάντια στη λήθη
να ξεδιψάνε τους κυνηγημένους
Φέρε τον καλπασμό από καβαλάρηδες
την ώρα που ξεχύνονταν σαν λευτεριά
να υπάρχει ζωντανό ηχητικό
στην Άγια Ημέρα που ανατέλλει.

Φέρε και τις ακοίμητες Ψυχές
με το αίμα στις φούχτες ζωντανό – ποτέ
του μαρτυρα το αίμα δεν πεθαίνει
Φέρε και κάποια οράματα που δεν ευδόκησαν
όνειρα που ‘γιναν σκοτάδι και πληγή
και με τις μνήμες σου όλες αγκαλιά
με τις ματαιωμένες προσδοκίες
Και με τον Καποδίστρια να κρατάει την πινακίδα – το αυλάκι
το αίμα να κυλάει ανάμεσα στα πικραμένα μάτια του:
“Ελλάδα, 2021!”

Και μη ρωτάς, ω, μη ρωτάς – ποιος
χάραξε τόσο βαθιά το αυλάκι το αίμα
Να θυμάσαι
Να το θυμάσαι μόνο.

Γράφτηκε για την Εταιρεία Συγγραφέων: “Ευχές για το 2021”
Καλή χρονιά σε όλους, καλύτερη!

https://marialampadaridoupothou.gr/7655-2/

Όταν οι συνάνθρωποι μας πεθαίνουν καθημερινά, νικημένοι από τον μονοκύταρο εφιάλτη, τι να πεις και για τη μοίρα του ζώου. Όμως είναι κι αυτά πλάσματα της ίδιας Δημιουργίας, γεννημένα από την ίδια ανεξιχνίαστη ρίζα της ζωής. Και, εάν πιστεύουμε στον πολιτισμό της ύπαρξής, μπορούμε και να τα σεβαστούμε.

Σήμερα θέλω να χαιρετήσω την απόφαση του Δημάρχου Λήμνου, που μπορεί να μοιάζει ασήμαντη στην καθημερινότητα της μικρής κοινωνίας, όμως είναι πολύ σημαντική ως έννοια του πολιτισμού.
Δημιούργησε ή υλοποίησε το Καταφύγιο Αδέσποτων Ζώων του Δήμου Λήμνου, που εντάχθηκε στο πρόγραμμα «Φιλόδημος ΙΙ» του Υπουργείου Εσωτερικών, αν το διατυπώνω σωστά. Και έτσι δεν θα μπορεί πια ο καθένας να τα βασανίζει ατιμωρητί. Και αυτό πολύ τιμά τον Δήμαρχό μας, τον κύριο Δημήτριο Μαρινάκη, όπως και εμάς όλους ως Λημνιούς.

Κάποτε, όταν μετέφραζα το μυθιστόρημα της Λάγκερλεφ “Το θαυμαστό ταξίδι του Νιλς Χόλγκερσον” ένα από τα πιο θαυμαστά βιβλία που υπάρχουν, λοιπόν τότε, είχα διαβάσει πως κάποια παιδιά μπήκαν σε ένα σπίτι να κλέψουν και επειδή δεν βρήκαν τίποτα, έβγαλαν τα μάτια ενός καναρινιού που ήταν στο κλουβί του. Και τόσο με επηρέασε αυτό, τόσο με πόνεσε που έκανα πολλές εκπομπές και έγραψα αμέτρητα κείμενα με τη σκέψη πως: Αν ένα παιδί είχε διαβάσει ένα παρόμοιο μυθιστόρημα σαν αυτό της Λάγκερλεφ, ποτέ δεν θα έκανε μια τόσο ειδεχθή πράξη.

Κι ύστερα όλες αυτές τις σκέψεις μου τις είχα περάσει στο “Γράμμα στο γιο μου κι ένα άστρο”, σελίδες που μέχρι σήμερα τις θεωρώ πολύτιμες.

Μπορεί να μην υπάρχει – ή να μην υπάρχει ακόμα – μια αντιληπτική επικοινωνία με τη σιωπή του ζώου, όμως έχει κάποιες δυνατότητες αντίληψης που ο άνθρωπος δεν μπορεί να τις φτάσει. Όπως ο προσανατολισμός. ‘Η η αποκωδικοποίηση των κραδασμών που τα κάνει να δέχονται πληροφορίες ασύλληπτες από τον ανθρώπινο νου. Αυτό ήταν το θέμα μου στο εφηβικό βιβλιαράκι “Ο χτύπος της καρδιάς σου”, που κυκλοφόρησε πέρισυ, βασισμένο σε αληθινή ιστορία.

Πονάει απίστευτα η είδηση της θανάτωσης εκατομμυρίων μικρών “μινκ” που τα εκτρέφουν για την πολύτιμη γούνα τους. Πώς φοράει κανείς ένα παλτό που αποτελείται από σαράντα τόσα αθώα ζωάκια!

Να είστε καλά φίλοι μου, και όσο μπορεί ο καθένας μας, ας σεβαστούμε τα πλάσματα αυτά που υπάρχουν μέσα σε μιαν απέραντη σκληρή ερημιά απροσπέλαστη. Πλάσματα που γεννιούνται από την ίδια, με τον άνθρωπο, ανεξιχνίαστη ρίζα της Ύπαρξης, όπως την είπαμε. Αφού ο κύκλος της ζωής τους είναι μέσα στο ίδιο πεπρωμένο της φθοράς. Και αν τα κοιτάξεις στα μάτια, μόνο την αγάπη τους θα σου δώσουν.

Αναρτήθηκε στο fb, στις 15 Νοεμβρίου 2020

Χρόνια πριν, όταν πήγαινα στη Λήμνο τα καλοκαίρια – μου έλεγαν οι φίλοι εκεί ότι οι στρατιώτες που φύλαγαν σκοπιές στα ερημικά φυλάκια του νησιού διάβαζαν τα βιβλία μου. Και μου άρεσε. Κάποιες φορές, έτυχε να τους δω κι εγώ, σε κάτι τελείως ερημικά φυλάκια, όταν πήγαινα με φίλους στον Άγιο Σώζο.
Ύστερα, φίλοι στρατιωτικοί Λημνιοί, που υπηρετούσαν σε άλλες πόλεις, μου έλεγαν πως στις μονάδες τους οι στρατιώτες διάβαζαν τα βιβλία μου και ιδιαίτερα το Πήραν την Πόλη, πήραν την. Ομολογώ πως και αυτό με ευχαριστούσε. Σκεφτόμουν πως ο στρατιώτης, με την ιδιαίτερη ψυχολογία που αποκτά σε αυτό το σημαντικό στάδιο της ζωής του, είχε ανάγκη ίσως να καλύψει τη μοναξιά του διαβάζοντας τις ιστορίες που έγραφα όπως τις έγραφα.
Κάποτε, ο Διοικητής Στρατού Λήμνου, μου είχε προτείνει να κάνω μια ομιλία στους στρατιώτες του νησιού. Και λυπήθηκα που δεν πραγματοποιήθηκε, γιατί είχε πάρει μετάθεση. Με ενδιέφερε μια συζήτηση μαζί τους. Να μάθω τι έβρισκαν στα βιβλία μου, γιατί τα προτιμούσαν.
Όμως, με τα χρόνια, φαίνεται πως η αγάπη του στρατιώτη για τα βιβλία μου πήγε σε βαθύτερα στρώματα.
Και, από την περασμένη Άνοιξη, μου είχαν τηλεφωνήσει κάποιοι αξιωματικοί της Ανωτάτης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου, να με ρωτήσουν αν σε ένα περιοδικό τους, που το ετοίμαζαν να κυκλοφορήσει, θα μπορούσαν να δημοσιεύσουν ένα απόσπασμα από το μυθιστόρημα ΤΟ ΞΥΛΙΝΟ ΤΕΧΟΣ και συγκεκριμένα το κεφάλαιο της στρατηγικής του Θεμιστοκλή στη μάχη της Σαλαμίνας το 480 π.Χ.
Και σήμερα κρατώ το περιοδικό στα χέρια μου.

Θυμάμαι, όταν έγραφα το βιβλίο, πόσο είχα θαυμάσει την ευφυϊα εκείνη. Είχα θαυμάσει τις ευφυείς κινήσεις του Θεμιστορκλή που, με τον ελάχιστο στόλο του κατετρόπωσε τον γιγαντιαίο στόλο των Περσών.
Ήταν μια μάχη της ευφυΐας που έκρινε το πεπρωμένο όχι μόνο του αρχαίου κόσμου αλλά και του σημερινού. Και ήταν η στιγμή που είχαν γεννηθεί οι αξίες της Δημοκρατίας.

Ευχαριστώ τους υπεύθυνους του περιοδικού Ανωτάτης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου. Θεωρώ τιμή την δημοσίευση. Εφέτος, το Ξύλινο Τείχος πήρε και μια ακόμα ιδιαίτερη τιμή από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το επέλεξαν για τις “καθαρές του αξίες” είπαν, στο πρόγραμμα Readers of Europe Reading List.
Θυμάμαι, πόσο επίμονα είχα δουλέψει, τότε, όταν έγραφα το βιβλίο, για τη σωστή σπόδωση, λεπτό προς λεπτό, αυτής της ιδιοφυούς ναυμαχίας της Σαλαμίνας – με τη βοήθεια του φίλου στρατιωτικού Δημήτρη Τόγκα που ήταν Σαλαμινεύς. Και με ειδικούς χάρτες που έβαλα στο μυθιστόρημα για τον αναγνώστη, ώστε να μπορέσει να βρει αυτή την μεγαλειώδη στρατηγική του Θεμιστοκλή που καθόρισε τη μοίρα του κόσμου έως τις μέρες μας.

Αναρωτιέμαι μήπως, μιλώντας για την τύχη των βιβλίων μου, μοιάζω να προβάλλω τον εαυτό μου. Όμως, λέω, ύστερα από τόσον βασανισμό και αγωνίες από τόση στέρηση ζωής για να γραφτούν όλα αυτά τα βιβλία, δεν πειράζει, ας μοιραστώ μαζί σας – με όσους καλοπροαίρετους αναγνώστες μου – και τις χαρές τους.
Μια καλημέρα γεμάτη από μικρές απροσδόκητες χαρές!
Και εν μέσω τόσων βασανιστικών προβλημάτων που από παντού χτυπάνε τη ζωή μας

Ένα σχόλιο από τον Παναγιώτη Μέντη, θεατρικό συγγραφέα:
“Αγαπητή μου Μαρία, με δεδομένο το σημαντικό της προσφοράς σου στα Ελληνικά γράμματα και τη σεμνότητα σου παρ’ όλη την μεγάλη και σοβαρή διαδρομή σου, το να διαβάζονται να τιμώνται και να αναγνωρίζεται το πολύτιμο της λογοτεχνικής κατάθεσής σου, είναι δικαίωμα που σου οφείλεται. Να είσαι καλά. Να είσαι πάντα δημιουργική και να εισπράττεις τις χαρές που είναι δίκαιο να σου χαρίζονται. Με μεγάλη εκτίμηση”

Αναρτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2020