Σκέψεις

Είμαι ο Αλέξανδρος ο Μακεδών ο γιός του Αμύντα, και είμαι Έλληνας.

“Ἕλλην γένος εἰμὶ τὠρχαῖον”, και δεν θέλω να δω την Ελλάδα υποδουλωμένη…» γράφει ο Ηρόδοτος στις ιστορίες του.

Από το 480 π.χ. ο Έλλην Μακεδών. Ήταν τότε που ο Μαρδόνιος, μετά την ναυμαχία της Σαλαμίνας και πριν από τη μάχη των Πλαταιών, είχε στείλει πρέσβη στους Αθηναίους και τους Σπαρτιάτες τον Μακεδόνα Αλέξανδρο τον Έλληνα να τους πει να συνθηκολογήσουν μαζί του με την υπόσχεση να χτίσει ξανά την Αθήνα και τα ιερά της που έκαψαν.

Και εκείνοι απάντησαν: “όσο ο ήλιος θα ακολουθεί την ίδια πορεία που ακολουθεί μέχρι σήμερα, εμείς οι Αθηναίοι ποτέ δεν θα συνθηκολογήσουμε με τον Ξέρξη…” “…έστ’ αν ο ήλιος την αυτήν οδόν ίη τη περ και νυν έρχεται, μήποτε ομολογήσειν ημέας Ξέρξη”. Και είπαν ακόμα: “…υπάρχει και το ελληνικό έθνος, είμαστε από το ίδιο αίμα και μιλάμε την ίδια γλώσσα, “αύτις δε το ελληνικόν, εόν όμαιμόν τε και ομόγλωσσον…”

Με αυτή τη μαρτυρία από τον τότε Αλέξανδρο Α΄ τον Μακεδόνα τον Έλληνα, που μακάρι να την διαβάσουν όσοι αρμόδιοι της ιστορικής μοίρας του τόπου μας, παρουσιάζω και το εξώφυλλο που σήμερα μου έστελαν από τον Πατάκη για το “Ξύλινο Τείχος” μου.

Με το λευκό καραβάκι να ταξιδεύει πάνω στους θαλασσινούς ανέμους! Να ταξιδεύει ανάλαφρο πάνω στον χρόνο στις παλίρρειες του χρόνου στις χλιετίες για να φτάσει ως τις μέρες μας.

Και με το παραπάνω απόσπασμα να περιέχεται στις σελίδες του.
Αυτό και για όσους αμφισβητούν την λέξη Έλληνας, ελληνικό, Ελλάδα.
Από το 480 π.Χ. Εδώ είναι!

Αναρτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2018
Όταν προσπαθούσαμε να μην ξεπουλήσουμε την Μακεδονία μας

Μαθητές και μαθήτριες του Γυμνασίου Μύρινας Λήμνου που επισκέφθηκαν σήμερα την αίθουσα – αυτήν που μου δωρίθηκε από τον Δήμο Λήμνο, από τον δήμαρχο κύριο Δημήτριο Μαρινάκη, για να στεγάσω τα βιβλία μου και τα συγγραφικά τιμαλφή.
Στη φωτογραφία η καθηγήτριά τους κα Τζάνερου καθώς και η Λήμνια  φιλόλογος  Δέσποινα Παπαδοπούλου που τους ξενάγησε.
Μικρές φωτεινές στιγμές μέσα στην αγωνία του βίου.
Σε ευχαριστώ, Δέσποινα

Ό,τι φωτίζει τη ζωή μας είναι οι όμορφες στιγμές που αξιωθήκαμε 

Μια υπέροχη βραδιά. Τώρα κατάλαβα τι σημαίνει ποίηση, σύμφωνα με τα δεδομένα που από καρδιάς μας μετέφερε η Μαρία Λαμπαδαρίδου Πόθου  μέσα από την δική της άποψη.

Χθες το βράδυ κατάλαβα για άλλη μια φορά τi σημαίνει να ζεις στην αιωνιότητα. Κάτι που συμβαίνει πολύ επιλεκτικά στην ζωή μας.
Ένας υπέροχος άνθρωπος συγγραφέας, και ένας πολύ καλός δημοσιογράφος, αξιόλογος και ο κατάλληλος για την βραδιά που ζήσαμε , ο κ. Νίκος Θρασυβούλου. Συγχαρητήρια. Οι απόψεις του περί συγγραφέων με κάλυψε απόλυτα, όπως και ο σεβασμός που έδειξε και όχι μόνο, απέναντι στο πρόσωπο της συγγραφέως.

Τα λόγια του περίπου: “Μέσα στην κόλαση που ζούμε όλοι μας αυτόν τον καιρό, εμείς εδώ δημιουργήσαμε απόψε έναν δικό μας παράδεισο!”
Μια αίθουσα γεμάτη  “Λαμπαδαριδάκια”, όπως το είπε ένας ακόμα άνθρωπος, ο κ. Νεκτάριος Θεοχαράκης  (Διδάκτωρ Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας) που ξέρει να εκτιμάει τις μεγάλες προσωπικότητες, μα πάνω απ’ όλα τον άνθρωπο.

Άπειρες οι στιγμές της συγκίνησης από ανθρώπους που ήρθαν από μακριά, αναζητώντας μια υπογραφή σε μια παλιά έκδοση, και να εκφράσουν τον θαυμασμό τους και την αγάπη τους στο πρόσωπο της Μαρίας μας επιδιώκοντας να της φιλήσουν το χέρι. Η ατάκα της Μαρίας… “Όχι, παπάς είμαι;”

Της δικής μας Μαρίας, της τόσο ανθρώπινης, που θεωρεί την αγάπη των αναγνωστών της, ως το καλύτερο βραβείο που θα μπορούσε να είχε λάβει.
Τέτοιοι άνθρωποι σπανίζουν πια, ούτε καν ο Διογένης δεν θα τους έβρισκε.
Εύχομαι από την καρδιά μου να είναι πάντα γερή, και εκείνη και όλοι όσοι μοιραστήκαμε αυτή τη βραδιά μαζί της. Άνθρωποι που πραγματικά έδειξαν την αγάπη τους και τον σεβασμό τους.

Την ανάρτηση υπογράφει η αναγνώστρια Βούλα Αθανασιάδου
Στην φωτογραφία με τον ψυχολόγο Νεκτάριο Θεοχαράκη 

8 Ιανουαρίου 2020

Τίποτα δεν αλλάζει με την αλλαγή. Πριν από τρία χρόνια η memory της παρακάτω ανάρτησης, και ο Αισώπειος μύθος είναι ακόμα παρών και διαβρώνει την καθημερινότητά μας.

Όμως εμείς εκεί. Εφτά φορές να πέφτεις και οκτώ να σηκώνεσαι, όπως έλεγε η μάνα μου. Οπότε, κουράγιο φίλοι μου, Γιατί αλίμονο αν δεν σηκωθούμε ξανά, αν δεν σταθούμε όρθιοι ξανά!

Τα βιβλία δεν αρκούν. Οι φίλοι δεν αρκούν. Οι σοφοί μας γέροντες του Αγίου Όρους δεν αρκεί να μας λένε την σοφία τους. Εμείς πρέπει να την βιώσουμε ως εμπειρία γνώσης. Γιατί μόνον η εμπειρία γνώσης γίνεται ελευθερία του προσώπου! Μια καινούρια χρονιά για καινούρια προσπάθεια!

Λοιπόν, στις 8 Ιανουαρίου 2017, έγραφα: ΟΠΟΤΕ ΠΑΩ ΝΑ ΑΝΑΡΤΗΣΩ ένα ποίημα ή ένα λουλούδι, ένα εξώφυλλο από τα βιβλά μου, ας πούμε, κάτι ευχάριστο, ευθύς έρχεται στη σκέψη μου η αισώπεια ρήση: “Των οικιών υμών εμπιπραμένων (καιομένων), υμείς άδετε!» Το είπε ο Αίσωπος πριν από δυόμισι χιλιάδες χρόνια, για τα κακόμοιρα σαλιγκάρια που έβραζαν στο ζεματιστό νερό κι αυτά έτσι παγιδευμένα σύριζαν, τσίριζαν. “Τα σπίτια σας καίγονται κι εσείς τραγουδάτε!” τους είπε. Και ο Θουκυδίδης, στην καταστροφή της Αθήνας το είπε ξανά: “Των οικιών ημών εμπιπραμένων, ημείς άδομεν” τα σπίτια μας καίγονται κι εμείς τραγουδάμε!

Απ’ την άλλη, σκέφτομαι πως αν, έτσι παγιδευμένοι όπως βρεθήκαμε μέσα σε ένα καιόμενο καύκαλο, αν δεν αναρτήσουμε το τραγούδι μας, ένα λουλούδι ή ένα βιβλίο, την όποια ελάχιστη δημιουργία μας που άντεξε την κρίση, αν δεν το κάνουμε αυτό χωρίς ενοχές, τότε θα καεί και το λίγο φως ή ελπίδα, που μας απόμεινε, η προσπάθεια να σηκωθούμε όρθιοι ξανά. Εφτά φορές να πέφτεις, οκτώ να σηκώνεσαι! Όρθιοι, λοιπόν!
Και θα πω τον ίδιο λόγο που είπα και στην ευχή της Πρωτοχρονιάς:
“Το σκοτάδι φοβάται και το ελάχιστο φως!”

Σε λίγο, σε πολύ λίγο,
ΠΗΡΑΝ ΤΗΝ ΠΟΛΗ, ΠΗΡΑΝ ΤΗΝ
865 σελίδες εν μέσω απειλητικής κρίσης.
Στις εκδόσεις Πατάκη.
Οι χάρτες καθυστέρησαν λίγο την έκδοση.

Πάνω από εκατό χρόνια έπλεε στη θάλασσα αυτή η θαυμάσια εικόνα της Παναγίας, σε έρημες νύχτες και σε θύελλες, και σήμερα βρίσκεται στο μοναστήρι των Ιβήρων στο Άγιο Όρος.

Οι ειδικοί είπαν πως χρονολογείται από τη βυζαντινή εποχή της φανατικής εικονομαχίας, όγδοο και ένατο αιώνα, και την έριξαν στη θάλασσα για να σωθεί. Μετά από δυο σχεδόν αιώνες περιπλάνησης στα κύματα, οι Αγιορίτες μοναχοί την είδαν που πλησίαζε τον Άθω εκπέμποντας ένα μυστηριώδες φως. Και από τότε έγινε, μαζί με την εικόνα Άξιον Εστί, η αγαπημένη προστάτισσα του Iερού Bράχου.

Ήθελα μόνο να πω πως τόσο λίγα γνωρίζουμε από τον κόσμο όπου βρεθήκαμε να ζούμε “ερριμμένοι”. Τόσο λίγα απο το βαθύ μυστήριο που καλύπτει τις μεγάλες αλήθειες.

Είτε πιστεύει ο καθένας μας είτε δεν πιστεύει, ας ευχηθούμε – προσευχηθούμε – κάτι καλό να γίνει για τη βασανισμένη χώρα μας που δεν την συγχώρησαν για τα όσα γενναιόδωρα έδωσε, αυτό δεν της το συγχώρησαν ποτέ.

Σήμερα που η αγωνία περίσσεψε.

Σήμερα που κυριαρχεί “η εμμονή της αδικίας και του κακού”, όπως θα έλεγε ο T. S. Eliot

Λήμνος που, από τον μυθικό της χρόνο, κουβαλάει ιστορία και πολιτισμό μοναδικό στους αιώνες!

Στην πιο όμορφη πλαγιά της, αντίκρυ από την Τροία, κείται το Πρώτο Βουλευτήριο στην ιστορία του ανθρώπου!

Λήμνος των Αργοναυτών και της Υψιπύλης και της ηρωικής Μαρούλας!
Ένα νησί χρυσαφένιο που ταξιδεύει όρθιο πάνω στα κύματα του αρχιπελάγους.

Λήμνος του Φιλοκτήτη και του Αλκαμένη, του Ήφαιστου, των καθημερινών ανθρώπων με την περηφάνια των αγώνων τους στις διαδρομές του χρόνου.
Αύριο Τρίτη, 11 Μαρτίου 2014, θα συνεδριάσει το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, όπου θα ληφθεί απόφαση, έγκριση ή απόρριψη στο αίτημα Εταιρείας Ξένων Συμφερόντων για την τοποθέτηση “ανεμογεννητριών” πάνω στους χρυσαφένιους λόφους της – αλλά και βαθιά στην καρδιά της που θα την λαβώσουν για πάντα.

Εύχομαι και ελπίζω πως θα σεβαστούν τον τρισμέγιστο πολιτισμό της, θα σεβαστούν το ήθος και το ύφος των κατάχρυσων τοπίων της των διάσπαρτων από Δίες και Αρτέμιδες, από ναούς και τελετουργίες που διέγραψαν στους αιώνες την ιστορία και τον πολιτισμό του ανθρώπου.

Εύχομαι και ελπίζω πως ο άξιος δήμαρχος μας κ. Αντώνης Χατζηδιαμαντής και η εξίσου άξια πρόεδρος της Ανεμόεσσας, η αγαπημένη μας Φωτεινή, θα καταφέρουν, στο αίτημα των ξένων συμφερόντων, να αντιπαραθέσουν το δικό μας αίτημα: Να κηρυχθεί χώρος προστατευμένος πολιτισμικά και αρχαιολογικά – και ήδη έχει ανακηρυχθεί επισήμως ως νησί “ιδιαίτερου φυσικού κάλλους”.

Εύχομαι και ελπίζω, τα μέλη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου με σεβασμό να θέσουν τον εφήμερο βίο μας έναντι του αιώνιου κάλλους, αυτού που γέννησε την ιστορία του πολιτισμού στο μάκρος των χιλιετιών του νησιού μας. Και όχι μόνο να απορρίψουν το αίτημα των ξένων συμφερόντων, αλλά να ψηφίσουν την εσαεί πολιτισμική και αρχαιολογική προστασία ολόκληρης της Λήμνου.

Αντιπροσωπεία από την Λήμνο πήγαν το κείμενο αυτό στην αρμόδια επιτροπή και απαγορεύτηκε η τοποθέτηση ανεμογεννητριών.

Όταν θέλησαν να οικοπεδοποιήσουν το πανέμορφο Βουνό Πέτασος στη Μύρινα της Λήμνου

Τα βουνά ανήκουν στον Χρόνο. Στους αιώνες που κουβαλούν πάνω στην πέτρινη ράχη τους. Ανήκουν στην ιστορία που έγραψε η διαδρομή τους μέσα στις χιλιετίες. Κι ακόμα, ανήκουν στους μύθους και στους θρύλους που γεννήθηκαν από την επιβλητική ύπαρξή τους και που τροφοδότησαν τη φαντασία του ανθρώπου από τα αρχέγονα χρόνια.

Αγαπητέ Ηλία. Ξέρω πως θα δημοσιεύσεις αυτή την επιστολή, γιατί το πιστεύεις κι εσύ πως: Τα βουνά ανήκουν στο Χρόνο και στην Ιστορία – στους μύθους που κουβαλούν. Και θα κατάλαβες πως μιλώ για τον Πέτασο.

Όλο το χειμώνα έγραφα ένα βιβλίο για την αρχαία Μύρινα και για την Υψιπύλη, για την Αργώ και για τον Πέτασο, για τους τριάντα τρεις αιώνες που μου φαίνονταν «ως η ημέρα η εχθές». Από πέρυσι το καλοκαίρι που άρχισα να γράφω το βιβλίο, στα μάτια μου και στη σκέψη μου αναδυόταν ο Πέτασος, έτσι με την ήρεμη καμπούρα του να ταξιδεύει σε άλλες διάρκειες. Σε μνήμες άγνωστες, μνήμες από ζωή καταργημένη που η συλλογική βίωση της ανθρώπινης διαδρομής μας ποτέ δεν θα προσεγγίσει.

Και μόλις ήρθα στη Λήμνο, έμαθα πως ο Πέτασος οικοπεδοποιείται!
Όμως, πώς είναι δυνατόν!

Αυτό το μυθικό βουνό, με τη μεγαλοπρέπεια της πανάρχαιας ιστορίας του, που αιώνες και αιώνες, από την αυγή του κόσμου, υπήρχε στη μοναξιά του χρόνου και στα σεληνόφωτα των θρύλων του, τώρα θα το δούμε με αλουμινένιες πέργκολες και θλιβερά πλαστικά. Εμείς που μεγαλώσαμε στον ίσκιο του η, πιο σωστά, στον ίσκιο της επιβλητικής του παρουσίας.

Αυτό το μυθικό βουνό. Που οι χιλιάδες τα χρόνια που πέρασαν πάνω του άφησαν τις πατημασιές τους στις νύχτες του έρημου σεληνόφωτου. Τώρα θα το δούμε αξιοθρήνητα παραδομένο στο τσιμέντο.

Αγαπητέ Ηλία. Το ξέρω πως ο λόγος μου δεν έχει καμιά δύναμη. Ο λόγος ο ποιητικός είναι λόγος άσχετος με εξουσίες. Γι’ αυτό και τον θέτω μόνον ως ευχή και ως παράκληση για όσους κατέχουν την εξουσία.

Ως ευχή και ως παράκληση. Μόνον. Το χέρι που θα πρέπει να υπογράψει την οικοπεδοποίηση του Πέτασου ας μην το κάνει αβασάνιστα. Είναι σαν να ξεπουλάς το αιώνιο, να το περιχαρακώνεις μέσα στη χρονικότητα του εφήμερου. Θνητοί εμείς και εφήμεροι, διαβατικοί «παρεπιδημούντες», ας δείξουμε σεβασμό στο σύμβολο αυτό της αιώνιας ομορφιάς, στις μνήμες τις αρχέγονες που κουβαλάει πάνω στην γραφική του καμπούρα.

Στο βιβλίο που έγραφα όλο το χειμώνα μιλούσα για τις ψυχές των βουνών. Αυτές που ενώνονται με τις βαθιές παλίρροιες του χρόνου και έχουν μια δύναμη μυστηριακή και ανεξήγητη. Και λέω. Αυτή η δύναμη θα τους αποτρέψει από την υπογραφή της ταπείνωσής του.

Γιατί είναι ταπείνωση η οικοπεδοποίησή του.

Γι’ αυτό και εκείνοι που κατέχουν την εξουσία, ας σκεφτούν τις χιλιάδες τα χρόνια του περήφανου βουνού και τη δική μας ασήμαντη εφημερότητα.

Πριν υπογράψουν, ας το σκεφτούν.

Και ας μην ξεχνάμε, πως ήδη οικοπεδοποιήθηκε ο γραφικός του βραχίονας.

Όμως ας σταματήσει εκεί.

Ηλία, σε ευχαριστώ.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Λήμνος, στις 19 Αυγούστου, 2009.
Με το κείμενο αυτό, που έφτασε έγκαιρα στην αρμόδια επιτροπή, ακυρώθηκε η απόφαση οικοπεδοποίησης του Βουνού Πέτασος. Και κηρύχθηκε χώρος προστατευμένος αρχαιολογικά και πολιτισμικά. 

Πικρή, κατάπικρη η πρόσφατη επέτειος της Αλώσεως και η σκέψη γυρνά σε ό,τι με πόνεσε. Και λέω, τώρα μπορώ να απαντήσω στον Ισμαήλ Κανταρέ, τώρα είναι η ώρα. Μήνες με παιδεύει το κείμενο που έγραψε στο περιοδικό «Νουβέλ Ομπσερβατέρ», όταν, πέρυσι, έδωσε σε ένα μεγάλο αριθμό συγγραφέων το ίδιο θέμα: «29 Απριλίου, Μεγάλη Παρασκευή», γιατί αυτή ήταν η ημερομηνία των γενεθλίων του περιοδικού που γιόρταζε κι ο κάθε συγγραφέας μπορούσε να γράψει ελεύθερα ό,τι ήθελε.

Από σύμπτωση, η 29η Απριλίου ήταν Μεγάλη Παρασκευή το έτος 1453, η τελευταία Μεγάλη Παρασκευή που ακούστηκε το «Σήμερον κρεμάται…» στην Αγία Σοφία, την ολόλαμπρη ακόμα και δακρυρροούσα, με τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο να φορά το πένθιμο διβετήσιο, όπως το απαιτούσε η ημέρα, και τον λαό να ψάλει κατανυκτικά με τον ιερέα τον Ακάθιστο Ύμνο, ενώ ο πολιορκητής βομβαρδίζει ανελέητα την άμοιρη Πόλη με τις εφτά πελώριες βομβάρδες του και με το κανόνι – τέρας του εξωμότη Ουρβανού.
Δεν είμαι καθόλου βεβαία πως ήταν «σύμπτωση» και το γεγονός ότι: ο Αλβανός συγγραφέας, Ισμαήλ Κανταρέ, διάλεξε για θέμα του την Αγιά- Σοφιά.

Γράφει στο κείμενό του πως εκείνη την ημέρα, Μεγάλη Παρασκευή 1994, έγραφε δήθεν ένα κείμενο για το περιοδικό «Ντρίτα» με θέμα: «Η Εκκλησία της Αγίας Σοφίας». Και μεταξύ άλλων, γράφει: «Αυτό το κείμενο τιτλοφορείται ‘Η Εκκλησία της Αγίας Σοφίας’ και αναφέρεται στην μετατροπή του περίφημου αυτού κτιρίου της Κωνσταντινούπολης σε τζαμί. Πρόκειται, μου φαίνεται – συνεχίζει – για μια παγκόσμια έγνοια των καιρών μας: Οι δύο μεγαλύτερες θρησκείες του κόσμου στεγασμένες στο ίδιο κτίριο».

Και αφού μιλά για το πώς θα γίνει αυτό, συνεχίζει: «Αλλά αυτή τη φορά έχω δίκιο. Νομίζω ότι στα Τίρανα τέσσερις θεσμοί τουλάχιστον πρόκειται να ασχοληθούν να ανακαλύψουν τον συμβολισμό αυτής της ιστορίας: Η ορθόδοξη αλβανική αρχιεπισκοπή, η διεύθυνση της μουσουλμανικής πίστης και οι δύο πρέσβεις, της Ελλάδας και της Τουρκίας, χώρες με τις οποίες είναι συνδεδεμένη αυτή η περίφημη Βασιλική Αγία Σοφία».

Σίγουρα, την επίσημη απάντηση στο άρθρο αυτό του Ισμαήλ Κανταρέ, εάν υπήρχε τέτοια, δεν θα την έδινα εγώ, αλλά κάποια αρμόδια υπηρεσία. Όμως, στο επίπεδο της λογοτεχνίας, και απαντώντας στον κύριο Κανταρέ ως συγγραφέας προς συγγραφέα, θα ήθελα να του πω να μην υποτιμά την ευαισθησία μας. Εκείνος, ως συγγραφέας, έχει την ελευθερία του λόγου να πει αυτό που θέλει. Όμως και εγώ, με το ίδιο δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου, του απαντώ πως είναι βέβηλος ο λόγος του, ανίερος και ασεβής. Και πως δεν μπορεί ν’ αγγίζει σύμβολα τόσο μεγάλα και τόσο ιερά για ένα λαό, σύμβολα που τα καθαγίασε η θυσία. Το ότι είναι βουβή και σκοτεινή η Αγία Σοφία και ζει τη νύχτα του θρύλου της πεντακόσια τόσα χρόνια, με τα σβηστά της πολυκάνδηλα να ριγούν και τα ψηφιδωτά της να κλαίνε στο σκοτάδι, αυτό είναι άλλο θέμα. Ανήκει στα δεδομένα της Ιστορίας. Όμως, να μιλάμε φιλολογικά για την τύχη της σήμερα, αυτό είναι βέβηλο. Και εάν ποτέ έρθει μια παρόμοια στιγμή, τότε το θέμα δεν θα ανήκει στον Αλβανό αρχιεπίσκοπο και στον Έλληνα ή Τούρκο πρέσβη, αλλά, πιστεύω, σε ολόκληρο τον χριστιανικό κόσμο, και προπαντός σε αυτόν της Δύσης, που θα ξεπλύνει έτσι, στο ελάχιστο, την ιστορική της ντροπή, για την εγκατάλειψη του Παλαιολόγου όταν τον άφησε κατάμονο και αβοήθητο στην ύστατη αγωνία του.

Αυτά είναι πράγματα που, όσο και αν τα επικαλύπτει ο χρόνος, παραμένουν αναλλοίωτα. Γιατί, ιστορική μνήμη δεν είναι τα βιβλία που μας έδωσαν να διαβάσουμε. Είναι αυτό το απόκρυφο ιερό που κουβαλάει η ψυχή από την περιπλάνησή της στον χρόνο. Σε εκείνη την μοναξιά του χρόνου, που περιτύλιξε την Αγία Σοφία και την ύψωσε σε Σύμβολο, μετάλλαξε το μάρμαρο και το χρυσό της σε ψυχή λάμπουσα στον αιώνα.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Καθημερινή και στο περιοδικό Νέα Εστία