Το 480 π.Χ., ο Πέρσης βασιλιάς Ξέρξης εισέβαλε στην Ελλάδα με στρατό του οποίου το μέγεθος ήταν απαράμιλλο στην ιστορία. Όταν οι 300 ηρωικοί Σπαρτιάτες ηττήθηκαν στις Θερμοπύλες, ο δρόμος προς την Αθήνα ήταν ανοιχτός, εξαπλώνοντας τον τρόμο και τον πανικό σε όλη την Αττική.
Σύμφωνα με την αφήγηση του Ηροδότου, οι Αθηναίοι στράφηκαν στο Μαντείο των Δελφών, του οποίου η προφητεία έγραφε: «Όταν θα έχουν κυριευθεί όσα ορίζει ο Κέκροψ και όσες βαθιές σπηλιές έχει ο Κιθαιρώνας, τότε ο παντεπόπτης Δίας θα δώσει στην Τριτογενή ξύλινο τείχος το μόνο απόρθητο, σωτήριο για σε και τα παιδιά σου».
Υπήρξαν πολλές ερμηνείες σχετικά με το τι πραγματικά εννοούσε η προφητεία για το «ξύλινο τείχος». Κάποιοι επέλεξαν κυριολεκτικά να χτίσουν έναν ξύλινο τοίχο γύρω από την Ακρόπολη. Ο στρατηγός Θεμιστοκλής, ωστόσο, βρήκε μια διαφορετική ερμηνεία: το ξύλινο τείχος ήταν μια αναφορά στα πλοία τα οποία οι Αθηναίοι κατασκεύαζαν τα χρόνια πριν από την περσική εισβολή. Καθοδηγούμενος από τη εμβριθή στρατηγική και πολιτική ιδιοφυΐα του Θεμιστοκλή, ο ελληνικός συμμαχικός στόλος θριάμβευσε στη Σαλαμίνα μετά την καταστροφή της Αθήνας, ενώ όσοι εμπιστεύτηκαν την πιο κυριολεκτική έννοια της προφητείας υπέστησαν το μοιραίο αποτέλεσμα της απόφασής τους
Το ιστορικό μυθιστόρημα της Μαρίας Λαμπαδαρίδου Πόθου “Το Ξύλινο Τείχος” προσφέρει μια σαγηνευτική προσέγγιση στις αξίες, στα πιστεύω και στους φόβους των αρχαίων Ελλήνων. Υπογραμμίζει την σημασία μιας πεφωτισμένης αρχηγείας, ιδιαίτερα την στιγμή που έρχεται αντιμέτωπη με την Ύβρι και την αλαζονεία που πυροδότησαν τα κυριαρχικά όνειρα των Περσών. Το μυθιστόρημα ξετυλίγεται μέσα από τα μάτια του Αλκαμένη, σκλάβου αρχικά και στη συνέχεια ελεύθερου πολίτη, ο οποίος συνδέει τη Λήμνο, την Αθήνα και την Σπάρτη, καθώς συμμετέχει στις τρεις μεγάλες συγκρούσεις των Ελλήνων εναντίον των Περσών, το διάστημα 480 – 479 π.Χ., στο πλευρό των κύριων πρωταγωνιστών των γεγονότων.
Στον ρου της Ιστορίας, η ανθρωπότητα έχει βρεθεί αντιμέτωπη με διλήμματα σχετικά με την αποτελεσματικότερη διαχείριση κρίσιμων καταστάσεων, οι οποίες θέτουν υπό αμφισβήτηση παγιωμένους κανόνες και μακραίωνες αντιλήψεις. Η τρέχουσα πανδημία, με τις ευρύτατες, σε διεθνές επίπεδο, κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις, αποτελεί σίγουρα μια τέτοια περίπτωση, καθιστώντας τον χρησμό της Πυθίας για το «ξύλινο τείχος» εξαιρετικά επίκαιρο. Mπορούμε να αντλήσουμε έμπνευση από τον Θεμιστοκλή, ένα λαμπερό ιστορικό παράδειγμα, για το πώς η διορατική σκέψη, το σθένος, οι καινοτόμες ιδέες, η ειλικρίνεια και η συμμετοχικότητα μπορούν να μας βοηθήσουν να υπερνικήσουμε και τις πιο δυσμενείς καταστάσεις. πρωτίστως όμως, η επιτυχία του Θεμιστοκλή βασίστηκε στις αξίες της δημοκρατίας και της συμμετοχής στα κοινά, οι οποίες γεννήθηκαν στην αρχαία Ελλάδα και συνιστούν τα θεμέλια της δικής μας ευρωπαϊκής ένωσης. Σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, το μυθιστόρημα “Το Ξύλινο Τείχος” μας εμπνέει και μας υπενθυμίζει την διαχρονική αξία των δημοκρατικών αρχών.
Τα έργα της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας δεν χρειάζονται συστάσεις. Και η σύγχρονη όμως ελληνική λογοτεχνία έχει να παρουσιάσει αριστουργήματα, που δεν εξαντλούνται στους δύο νομπελίστες Έλληνες ποιητές, τον Γιώργο Σεφέρη και τον Οδυσσέα Ελύτη.