Το Ιερό των Καβείρων στη Λήμνο βρίσκεται σε μια μαγευτική τοποθεσία, από τις ωραιότερες του νησιού, απέναντι από την αρχαία Ηφαιστία. Και σε λίγα μονο βήματα από το Καβείριο, κατηφορικά, φτάνεις σε ένα βραχώδες βέλος που μπαίνει μέσα στη θάλασσα και καλύπτει, σαν “ουρανίσκος” τη σπηλιά του Φιλοκτήτη, όπως την αποκαλούν εκεί. με τις δύο εισόδους, εμπασιές, την “δίπυλη” σπηλιά όπως την περιγράφει ο Σοφοκλής στην τραγωδία του.
Εκεί στο Καβείριο, δυο τρεις δεκαετίες τώρα συνεχίζονται αναστυλωτικά έργα. Και εφέτος, στις 29 Σεπτεμβρίου, με προσκεκλημένους, μεταξύ των οποίων και η υπουργός Πολιτισμού κυρία Λίνα Μενδώνη, έγινε εκδήλωση για τα εγκαίνια των έργων, που οργανώθηκε από την Διεύθυνση Αρχαιοτήτων Λέσβου.
Στην εκδήλωση, μεταξύ άλλων, η Λημνιά φιλόλογος Λουκία Κρασσά απάγγειλε το ποίημα από τη συλλογή μου Επί Πτερύγων Ανέμων, “Ω σχήμα πέτρας δίπυλον”.
Από την πρώτη μου νεότητα αγαπούσα το ερημικό αυτό τοπίο το “χρυσαφένιο” όπως το έλεγα, και πήγαινα συχνά. Μια μέρα, είχα βρει στη σπηλιά κάποια αντικείμενα, ένα μπρίκι, ενα καμινέτο, μια κουβέρτα. και κάτι σκισμένα χειρόγραφα. Φαίνεται πως κάποιος έμενε εκεί. Ποιος ξέρει, ποιος να ήταν. Η θάλασσα μπαίνει μέσα στη σπηλιά αλλά δεν φτάνει ως το βάθος της. Εκεί είναι στεγνά και κάπως σκοτεινά. Όταν κάθεσαι μέσα εκεί, έχεις την εντύπωση πως είσαι ο μόνος άνθρωπος πάνω στη γη, τόση η αίσθηση της ερημιάς.
Το ποίημα:
ΩΔΗ ΕΝΔΕΚΑΤΗ
Ω σχήμα πέτρας δίπυλον
Στην Rhoda και τον Terry
Στάθηκα στη σχισμή της πέτρας δίπυλης
Όπου κοιμάται η φωνή του Φιλοκτήτη
Και κραδαίνει τον άνεμο απαπαπαί
Με το χειρόγραφο του Σοφοκλή σκισμένο
Και τα κύματα να μπαίνουν στη σπηλιά
Ακτή μεν ήδε της περιρρύτου χθονός
Κοίταξα προς τη θάλασσα
Πόντος αυλακωμένος από σώματα αλαβάστρινα
Και κεφάλια θεών στεφανωμένα
Κι ο χρόνος να παίζει μαζί μου κρύπτες
Από κρύσταλλα μνήμης αιωρούμενα
Πάνω από τους αιώνες σαν σταλαχτίτες.
*
Εκείνη έκλαψε
Η κορυφαία του χορού
καθώς
Άγγιξε την πέτρα λεία και τα δάχτυλά του επάνω
Μια αφή από βόγκο και άκεα χλωρά
Έκλαψε καταμεσής στους αιώνες
Που φλοίσβιζαν ήσυχα μέσα στη σπηλιά
Εκεί όπου του ανθρώπου τα βάσανα
Ιστορήθηκαν με σχήμα πέτρας
Κι η φωνή της τάραξε τον καιρό
«Αυλαία…», φώναξε, «αυλαία…»
Και άγγιξε τα χειρόγραφα που κείτονταν στα πόδια της
Χαίρ’ ω Λήμνου πέδον αμφίαλον!
*
Κι εκείνος, ο κορυφαίος του χορού
Με τη λευκή γενειάδα και το μάτι
Αρχαίο ήλεκτρο
Ιριδωμένο από άγνωστα ρήματα
Επαναλάμβανε ατέλειωτα την ερημία σε σχήμα
Πέτρας δίπυλον
«Τι φης; Σιωπάς;» φώναξε
Και το πέλαγο σηκώθηκε όρθιο
Με χαίτες κυμάτων παφλάζουσες
Αιωρήθηκε μια στιγμή
Πάνω απ’ τον άφθιτο του Ποιητή λόγο
Και πάλι χύθηκε όπως σε χρόνο κενό
Μέσα στην ίδια από τότε βραχοσπηλιά
Με φθόγγους ιερούς
Μουλιασμένους ηλιοβασίλεμα
Και με τον χοηφόρο να έρχεται ακροπατώντας
Τη λευκή γραμμή.
*
Κοίταξα το τοπίο έρημο
Σταματημένο καταμεσής στους αιώνες
Με το χρόνο παγιδευμένο όπως πουλί ιερό
Στην εγκοπή της πέτρας
Δίπυλης.
Λήμνος, 12 Αυγούστου 1992
Στη σπηλιά του Φιλοκτήτη.
Στην πρώτη φωτογραφία Το Ιερό των Καβείρων, όπου, λέγεται, στα Μυστήρια του μυήθηκαν ο Ορφέας, ο Οδυσσέας, ο Αγαμέμνων, ο Ιάσων. Και καταλαβαίνει κανείς σε τι βάθος χρόνου άκμασε.
Στη δεύτερη φωτογραφία, κατεβαίνω προς τη σπηλιά, κρατώντας ένα σκοινί, γιατί είναι αρκετά απόκρημνα. Τα πρώτα χρόνια δεν υπήρχε το σκοινί.
Η μία είσοδος της σπηλιάς είναι απο τη θαλασσα – και τα νερά είναι αρκετά βαθιά. Η άλλη, στα αριστερά του “ουρανίσκου” υπάρχει μια βραχώδης “σχισμή”. Και από εκεί σέρνεσαι, προσπαθώνας να χωρέσεις.
Ανάρτηση 10 Οκτωβρίου 2020