Πάντα όταν πηγαίνω εκεί τα καλοκαίρια, αισθάνομαι την ενέργεια που μου δίνει ο τόπος. Όλο τον χειμώνα γράφω ένα μυθιστόρημα ή ένα οποιοδήποτε βιβλίο και ξέρω πως μόνον όταν πάω εκεί θα αποφασίσω γι’ αυτό. Αν θα το συνεχίσω ή αν θα το παρατήσω στη μέση. Εκεί η σκέψη μου είναι πιο καθαρή, πιο διαυγής.
Οκτώ η ώρα το πρωί είμαι κιόλας στον δρόμο προς το Μονόπετρο, μια πανέμορφη παραθαλάσσια περιοχή όπου κολυμπώ με τις παλιές συμμαθήτριές μου. Πηγαίνω πάντα από την παραλία. Βγάζω τα πέδιλα και πατώ ξυπόλυτη πάνω στην αμμουδιά. Αυτή η επαφή με τη βρεγμένη άμμο και με το κύμα να σπάει στα πόδια μου ήταν πάντα μια από τις μεγάλες ευτυχίες μου στο νησί.
Εκεί, με τα πατήματα των γλάρων μόνον στην έρημη αμμουδιά, αποφασίζω για τα γραπτά μου. Είναι κι αυτό μια ευτυχία. Σ’ εκείνα τα μαγικά πρωινά ολοκληρώνω συνήθως τη μοίρα των ηρώων μου ή βρίσκω τη «λύση» μιας σκηνής, ενός κεφαλαίου. Είναι σαν να φωτίζω τα σκοτάδια του μυαλού μου. Λες και το μυθιστόρημα είναι ένα «παζλ» κι εγώ πρέπει να τοποθετήσω σωστά το κάθε κομμάτι του.
Όταν επιστρέφω στο σπίτι, γράφω. Όχι πολλές ώρες. Δύο ή τρεις. Ύστερα νιώθω την ανάγκη να βγω στην αγορά, το σπίτι μου είναι κοντά στην αγορά. Λέω πως κάτι θέλω να αγοράσω, στην ουσία έχω ανάγκη να δω τους ανθρώπους να περιφέρονται χαζεύοντας. Να βρω την ποίηση της μνήμης στα σοκάκια της παιδικής μου ηλικίας. Παντού υπάρχει μια αντήχηση μνήμης και ποίησης εκεί. Κι αυτό δημιουργεί την ενέργεια για την οποία μίλησα πριν. Ενώ στην Αθήνα δουλεύω έξι με επτά ώρες ή και δέκα συνεχόμενες καμιά φορά. Όμως το γράψιμο είναι γεμάτο ανασφάλειες και αμφισβήτηση. Στην Αθήνα ζω την αμφισβήτηση του εαυτού μου – ποτέ στη Λήμνο.
Λοιπόν, το καλοκαίρι του 2006 πάλευα με την ποίησή μου. Από την τελευταία μου ποιητική συλλογή «Και θέα προς το Αμίλητο» που κυκλοφόρησε το 1998 αφιερωμένη στη Μάνα, δεν έγραψα ποίηση πια. Είπα, τώρα την ποίησή μου την πέρασα στα μυθιστορήματα. Τώρα για μένα ποίηση είναι ο Άγγελος της Στάχτης» και η «Έκτη Σφραγίδα» και όλα τα μυθιστορήματά μου. Είπα, τώρα πιστεύω πια πως ποίηση είναι «το περπάτημα της ψυχής πάνω στην άβυσσο». Και παραιτήθηκα.
Μόνο που φέτος, όλο τον χειμώνα έγραφα ποίηση. Αδύνατο να μείνω πιστή στην απόφασή μου. Και είναι αυτή η δωδέκατη ποιητική μου συλλογή με τίτλο «Κι η άβυσσος μου ανέβηκε ως το γόνατο» που περιμένει να εκδοθεί.
Όμως το καλοκαίρι του 2006 ένιωσα ξαφνικά την ανάγκη να περισυλλέξω όλη την ποίηση από τις έντεκα ποιητικές μου συλλογές και να τις «στεγάσω» σε έναν τόμο. Ύστερα μου ήρθε η ιδέα να γράψω κάποια αυτοβιογραφικά κομμάτια για το πώς γράφτηκε η κάθε ποιητική συλλογή, από ποιες καταστάσεις της ζωής μου βγήκε, και τι πίστευα τότε. Ίσως αυτά τα κομμάτια να τα έγραψα περισσότερο για μένα. Μάλλον, τα έγραψα μόνο για μένα. Ένιωσα την ανάγκη να περπατήσω τους ίδιους δρόμους τους παλιούς, να βρω τα σημάδια από την ψυχή μου, από τον πόνο που έζησε γράφοντας.
Και άρχισα να γράφω τα αυτοβιογραφικά εκείνα κείμενα που υπάρχουν στον συγκεντρωτικό της ποίησης τόμο «Μαζεύω τα υπάρχοντά μου».
Είχα τρομάξει όταν είδα πως με έθελγε η σκέψη να τα συμπεριλάβω στον τόμο, ενώ αφορούσαν στην προσωπική μου ζωή. Είχα τρομάξει και λίγο ντράπηκα. Πάντα πίστευα πως η προσωπική μας ζωή πρέπει να παραμένει σε μια ιερή απόσταση από αυτά που γράφουμε.
Απ’ την άλλη, πίστευα πως βοηθούσαν τον αναγνώστη των βιβλίων μου – όχι μόνο της ποίησης. Και βασανίστηκα πολύ αν έπρεπε να τα εκδώσω μαζί με τις συλλογές ή αν ήταν καλύτερα να τα αφήσω στο συρτάρι – μαζί με πολλά άλλα.
Κάθε πρωί περπατούσα στο ακρογιάλι του Ρωμέικου Γυαλού να πάω στο Μονόπετρο όπου αντάμωνα τις φίλες μου, και με παίδευε η αμφιβολία. Ύστερα, μια μέρα, το ίδιο εκείνο καλοκαίρι, ήρθε στη Λήμνο μια αγαπημένη φίλη από τη Θεσσαλονίκη, ποιήτρια, με μεγάλη ευαισθησία και πανεπιστημιακή γνώση – θεωρητικός της λογοτεχνίας. Και της τα έδωσα να τα διαβάσει. Περίμενα να μου πει πως δεν ήταν σωστό να τα δημοσιεύσω εκεί, με τις ποιητικές συλλογές ή, ίσως, πως αυτό είχε μέσα του έπαρση και ματαιοδοξία.
Αντίθετα, μου είπε πως τα βρήκε ενδιαφέροντα και πως «έδεναν» τη διαδρομή της ποίησης – αυτό που εγώ ονόμαζα διαδρομή ζωής.
Έτσι γεννήθηκε ο τόμος «Μαζεύω τα υπάρχοντά μου».
Και είναι από τις πιο αγαπημένες μου δουλειές.
Δωρεάν Φθινόπωρα, από τα πιο αγαπημένα μου κείμενα