poet novelist playwright
Τούτο το φως είναι σημερινό, σκέφτεται. Περιέχει μέσα του την πρώτη αυγή του κόσμου, το πρώτο ξημέρωμα της γένεσης, όμως είναι και σημερινό. Ένας θυμός με πνίγει, λέει. Το καθετί γεννιέται για να χαθεί. Κι αυτό που μένει αιώνιο, όπως το φως αυτού του πρωινού, είναι ένα στοιχείο αδιάφορο και κανείς ποτέ δεν θα μάθει αν στη μνήμη του κρατά το πάθος ή την κραυγή του ανθρώπου.
Από το τρυφερό και αγαπημένο μου μυθιστόρημα – το μικρό
Interview with the swamp ghost
Με αξίωσε ο Θεός να δω πως η επιτυχία του έργου μου, Έκτωρ ο αγαπημένος των θεών, στο αρχαίο θέατρο της Λήμνου, που το τίμησαν πάνω από χίλιοι θεατές, δεν ήταν τυχαία. Και λυπάμαι από την καρδιά μου που δεν μπόρεσα να βρίσκομαι εκεί. Ήξερα πως μέσα στο μικρό αυτό το ελάχιστο έργο μου είχα βάλει όλα τα στοιχεία εκείνα που κρατούν την ψυχή άγρυπνη μπρος στο πεπερωμένο της. Και που δεν χρειάζεται καμιά λογική διεργασία για να φτάσουν στην ψυχή. Η τόση αγάπη των θεατών μού το επαλήθευσε αυτό. Αισθανομαι βαθιά ευγνώμων. Και μπορεί η “αρχαία πέτρα” να με περίμενε, όπως το λες, αγαπητή μου Δέσποινα. Όταν ο χρόνος ο παρελθών και ο παρών χρόνος μπορούν να χωρεσουν στη Μία Στιγμή. Και τα τρεις χιλιάδες χρόνια να γίνονται ως η ημέρα η εχθές του ψαλμωδού. Τότε όλα είναι δυνατόν να συμβούν. Και ο χρόνος συμμετέχει σε αυτό που μέλλεται.
Το παρακάτω κείμενο το γράφει η φιλόλογος Δέσποινα παπαδοπούλου για την παράσταση:
Ο Έκτωρ, ο αγαπημένος των θεών, στην αρχαία Ηφαιστία. Χθες, μεσημεράκι ξεκινήσαμε για το αρχαίο θέατρο της Ηφαιστίας. Ήταν ένα γλυκό κυριακάτικο απομεσήμερο του Σεπτέμβρη, και εμείς πήραμε το μονοπάτι και ανηφορίσαμε προς τον ιερό χώρο του θεάτρου. Ήταν κάτι σαν προετοιμασία του σώματος και της ψυχής για την «θεία μετάληψη», για να υποδεχτεί τον εξαίσιο λόγο της Μαρίας Λαμπαδαρίδου Πόθου αρθρωμένο από την θεατρική ομάδα του ΜΕΑΣ ΛΗΜΝΟΣ. Είχαμε τρεις λόγους για να νιώθουμε υπερήφανοι για το νησί μας και τρ(ε)ισευτυχισμένοι: το κείμενο της αγαπημένης Λημνιάς συγγραφέως Μαρίας Λαμπαδαρίδου Πόθου, η ταλαντούχα θεατρική ομάδα του πολιτιστικού συλλόγου ΜΕΑΣ ΛΗΜΝΟΣ και ο μαγικός χώρος του αρχαίου θεάτρου της Ηφαιστίας.
Η αρχαία πέτρα, ζεστή από τον γλυκό ήλιο του Σεπτέμβρη, ήταν εκεί, λες και περίμενε αιώνες αυτήν την στιγμή. Το θέατρο ασφυκτικά γεμάτο αδημονούσε, τό έβλεπες στα μάτια όλων. Περιμέναμε. Η παράσταση ξεκίνησε και εμείς καθηλωμένοι από τον λόγο, την κίνηση, τα σκηνικά στοιχεία, την ερμηνεία και από την μουσική που έντυνε την παράσταση παρακολουθούσαμε την μυσταγωγία. Μια απόλυτη σιωπή κυριαρχούσε και τα μάτια καρφωμένα σε όλα αυτά που διαδραματίζονταν στην ορχήστρα του αρχαίου θεάτρου.
Μπροστά μας ξεδιπλωνόταν η ιστορία του κόσμου από τα βάθη του χρόνου, από τότε που ο άνθρωπος ήταν ακόμη νήπιος και λογάριαζε μόνο τη νίκη, την δόξα, την δύναμη. Ένας άλλος Εκτωρ μπροστά μας, ξεγελασμένος από θεούς και ανθρώπους που ψάχνει να βρει το πραγματικό του πρόσωπο, να κάνει την υπέρβαση, να βγει στο φως, ένας ήρωας στο μέτρο του Ανθρώπου. Ένας άλλος Πρίαμος, ένας άφρων γέροντας που σέρνει στο τσακισμένο άρμα τον νεκρό γιο του και τους νεκρούς γιους όλου του κόσμου. Μια άλλη Εκάβη, μια άλλη Ανδρομάχη, μια άλλη Κασσάνδρα. Μια γυναίκα, η προδομένη γυναίκα, που «από τις σάρκες της γαστέρας της είναι οι σωροί των οστών που κοσμούν τους πολέμους». Ένας Πολυδάμας, φίλος του Έκτορα, σαστισμένος ,που, αν και σοφός, δεν μπορεί να κατανοήσει τι συμβαίνει και ο χρόνος πάντα εκεί, το ιερό φίδι που σέρνεται χορευτικά δίπλα μας και μας παραμονεύει.
Η παράσταση τελείωσε και το χειροκρότημα ήταν δυνατό και παρατεταμένο από θεατές όρθιους, ευχαριστημένους, συγκινημένους, συγκλονισμένους.
Πήραμε τον δρόμο της επιστροφής με το «χρυσόκυκλο φέγγος» της πανσελήνου να μας συντροφεύει, να φωτίζει το μονοπάτι μας και την θάλασσα απέναντι, να είναι φιλική, γιατί έτσι πρέπει να είναι «οι θάλασσες ανοιχτές να φιλιώνουν τους ανθρώπους».
Πόσο δίκιο έχει η αγαπημένη Μαρία Λαμπαδαρίδου Πόθου όταν λέει: «Μπορεί μια μέρα, μπορεί μια νύχτα, μπορεί μια μικρή αιωνιότητα, που να χωράει την ευτυχία». Και εμείς είμαστε ευλογημένοι που ζήσαμε αυτήν την μικρή αιωνιότητα, γιατί «τούτο το λίγο μπορεί να είναι τόσο πολύ».
Ένα μεγάλο μπράβο σε όλους τους συντελεστές της παράστασης που ζωντάνεψαν τόσο πετυχημένα ένα σπουδαίο ποιητικό θεατρικό κείμενο της μεγάλης και αγαπημένης Λημνιάς συγγραφέως Μαρίας Λαμπαδαρίδου Πόθου.
Δέσποινα Παπαδοπούλου 16/9/19
Στη φωτογραφία ο Έκτωρ και η Ανδρομάχη μπρος στο Ιερό Φίδι του Χρησμού
ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΛΗΜΝΟΥ!
Χρόνια και χρόνια το αρχαίο θέατρο του νησιού στη ζωή μου. Ένας τόπος ιερός όπου εκφράστηκε ο άνθρωπος των τριών χιλιάδων χρόνων και αυτό με συγκινούσε πάντα. Ένιωθα πως ζούσα τον χρόνο τον καταργημένο που ήταν μαζί χρόνος παρών, χρόνος αείρροος. Πήγαινα και καθόμουν στις ερειπωμένες κερκίδες του, πριν αναπαλαιωθεί, εδώ η Αντιγόνη, έλεγα, να ταυτιστώ μαζί της, “ούτοι συνέχθυν αλλά συμφιλείν έφυν”, εδώ η Ηλέκτρα, έλεγα, “Ω φάος αγνόν!”, έγραψα κιόλας στα κατοπινά χρόνια γις τις αγαπημένες μου αυτες ηρωίδες.
Εδώ στο αρχαίο θέατρο, όπου η ιερότητα του χώρου ταυτίζεται με το πιο καθαρό ιερό που κείται βαθιά στο άδυτο της ψυχής, το καθετί παίρνει άλλες διαστάσεις. Και ο χρόνος, ο παρελθών και ο μέλλων χρόνος του Έλιοτ, γίνεται ενιαίος να χωρέσει στη Μία Στιγμή.