Το γυάλινο κιβώτιο γράφτηκε στο Παρίσι τον Μάρτιο του 1967, όσο η Μ.Λ.Π. βρισκόταν εκεί με υποτροφία της Γαλλικής κυβέρνησης.
Το έργο μεταφρασμένο από την Anne Creuchet, διδάχτηκε στο Θεατρικό Τμήμα της Σορβόνης από τον καθηγητή Σκηνοθεσίας Charles Antonetti.
Είχε εγκριθεί στο Petit Odeon, αλλά η παράσταση δεν πραγματοποιήθηκε λόγω των γεγονότων του Μαΐου του ’68. Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Education et Théâtre του Παρισιού, Μάρτιος 1967.
Μεταφρασμένο στα αγγλικά από τον Θανάση Αναγνωστόπουλο, παίχτηκε στο Buffalo των Ηνωμένων Πολιτειών, στα πλαίσια του Πρώτου Διεθνούς Συνεδρίου Γυναικών Θεατρικών Συγγραφέων (1988).
Παρουσιάστηκε από την Νέα Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου (1971) και από το θέατρο της Δευτέρας (ΕΡΤ, 1991). Δημοσιεύτηκε επίσης στον έβδομο τόμο GREEK LETTERS, 1992-93.
Υπόθεση
Το γυάλινο κιβώτιο είναι ένα συμβολικό έργο της ανθρώπινης μοίρας. Πιστεύω πως η μνήμη αποτελεί μια βαθειά διάσταση της ζωής μας. Εκεί ζούμε την πιο προσωπική μας μοναξιά. Μέσα σ’ αυτή την εύθραυστη, θα έλεγα, εσωτερική περιοχή τοποθετείται το έργο. Το ανθρώπινο πλάσμα απρόσωπο και απογυμνωμένο, αποκομμένο από την ιστορία του και το μύθο του. Ένας άνθρωπος (το βασικό πρόσωπο) που τελειώνει τη ζωή διψά για μια σταγόνα από αυτήν που υπήρξε δική του. Ως καθηγητής απορροφημένος στην επιστημονική έρευνα συνηδητοποιεί ξαφνικά πως δεν έζησε. Και ζεί ανάμεσα σ’ εκείνη τη γοητεία της αυταπάτης και στις αιχμές της λογικής. Το νέο κορίτσι που είναι μέσα στο γυάλινο κιβώτιο, και που αποτελεί το αίσθητικό απόσταγμα της ζωής του θα αποτελέσει το διάλογό του ανάμεσα στο όνειρο, στην μνήμη, στο θάνατο. Εκεί αρχίζει το παράλογο. Η ανάγκη να πιστέψει ή να δημιουργήσει μια ψευδαίσθηση ζωής. Γιατί πιστεύω πως το παράλογο είναι ακριβώς η εσωτερική μας εκείνη ανάγκη να πιστέψουμε ή να δημιουργήσουμε μια ψευδαίσθηση ζωής, όταν με καμιά ερμηνεία και καμιά λογική δεν μπορούμε να συνηδητοποιήσουμε την δικιά μας ύπαρξη στον κόσμο.
Κριτικές
Το 1979 έστειλε η Μ.Λ.Π. το θεατρικό στον Samuel Beckett και της απάντησε με την επιστολή:
(…) Διάβασα με ενδιαφέρον το έργο σας Το Γυάλινο Κιβώτιο και το έστειλα στον Jean Lui Barauld.
Παρακάτω είναι η επιστολή που έστειλε στην Μ.Λ.Π. ο πρόεδρος της Διεθνής Εταιρείας Συγγραφέων Ronald Harwood για το Γυάλινο Κιβώτιο.
(…) Ένιωσα μεγάλη ευχαρίστηση διαβάζοντας το έργο σας που νομίζω ότι είναι έργο πολύ υψηλής ποιότητας. Τόσο οι χαρακτήρες όσο και η γλώσσα είναι τόσο βαθιά παραστατικές και φυσικά μυστηριώδης. Κατά κάποιον τρόπο – και αυτό το εννοώ ως φιλοφρόνηση, πιστέψτε με – μου φαίνεται ότι είναι περισσότερο ένα δραματικό ποίημα απ ‘ό, τι ένα θεατρικό, με τον ίδιο τρόπο όπως μερικά από τα τελευταία έργα του Harold Pinter είναι δραματικά ποιήματα. Σε συγχαίρω ειλικρινά για το επίτευγμά σας και σας ευχαριστώ ξανά που μου στείλατε το θεατρικό. Δεν είναι καθόλου, όπως το περιγράφετε μετριοπαθώς στην επιγραφή σας, «ένα μικρό θεατρικό»!
Ο Charles Antonetti ήταν καθηγητής Θεατρικής Σκηνοθεσίας στην Σορβόννη. Στην επιστολή του γράφει μεταξύ άλλων τα εξής:
(…) Τα έργα σας προσφέρουν κάτι που είναι αποκλειστικά δικό σας ανάμεσα στους θεατρικούς συγγραφείς του καιρού μας. Μια ματιά οξυδερκής των εσωτερικών εκείνων τρόμων, από τους οποίους συνθλιβόμαστε όλοι, φωτισμένη από το γλυκό φως μιας ευγενικής ποίησης, που απολήγει σε μιαν ελπίδα. Είμαι υπερήφανος που δημοσίευσα τη γαλλική μετάφραση του θεατρικού “Το Γυάλινο Κιβώτιο”.
Αρχείο παραστάσεων
Φωτογραφίες από την παράσταση στην Νέα Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου το 1971. (Σύνδεση στο αρχείο του Ε.Θ)
Από την παρουσίαση του θεατρικού στο Buffalo της Νέας Υόρκης, στο πλαίσιο του Πρώτου Διεθνούς Συνεδρίου Γυναικών Θεατρικών Συγγραφέων, 1988.
