Σελίδες από τα ημερολόγιά μου που κρατούσα μια ζωή
Σελίδες από τα ημερολόγιά μου που κρατούσα μια ζωή. Σταθμοί βροχεροί χαμένοι στην ομίχλη και σχεδιασμοί ενός κάθε φορά νέου μυθιστορήματος και ζωή, ανάσα ζωής, που τη νιώθεις πάνω σου ζωντανή όπως τη γεννάει ο χρόνος. Και βασανιστικά διλήμματα για πράγματα που με ξεπερνούσαν. Και ήττες που με έκαναν δυνατή, με έκαναν αυτό που είμαι. Και όνειρο. Πολύ όνειρο. Να καλύπτει τις ρωγμές.
Καιρό με βασάνιζε η σκέψη να τα κάψω όλα. Όπως είναι. Χωρίς να τα ανοίξω. Να τα ξεχάσω. Όμως δεν βρήκα το κουράγιο. Κάποια πράγματα στον βίο μάς ξεπερνούν. Και αυτά τα ημερολόγια, από τη στιγμή που τα έβαλα μπροστά μου, να αναμετρηθώ μαζί τους, με ξεπερνούσαν. Και είπα, πριν τα καταστρέψω, ας δω τι γράφουν. Και τα ξεφύλλισα. Τίποτα δεν είναι πιο δυνατό από τη δύναμη που έχει στην ψυχή μας ο βιωμένος μας χρόνος. Και βυθίστηκα μέσα τους.
Είπα, ας κάνω κάτι καλύτερο. Ας επιλέξω κάποιες σελίδες που αφορούν στα μυθιστορήματά μου, στις σκέψεις που έκανα πριν γεννηθούν, στην αγωνία μου να πλάσω σωστά τα πρόσωπα, να μην τα αδικήσω. Κι ας βρω τους χώρους και τα γεγονότα που με οδήγησαν στα μονοπάτια του Αγγέλου μου, αυτά τα δύσβατα αλλά και πάμφωτα, όπου περπάτησα και έγιναν δικά μου.
Πρώτη φορά ένα βιβλίο που βγάζω μου δίνει τόση ανασφάλεια. Είναι σαν να αυτοσχεδιάζω πάνω στη ζωή μου. ΄Η πάνω στην ψυχή μου. Και ξέρω πως αυτό πονάει, πως θα πονέσω. Όμως, όταν ξανοίγεσαι στο πέλαγος, ο πόνος είναι το τελευταίο που φοβάσαι.
Και τόλμησα. Ξέρω ακόμα πως θα το μετανιώσω αμέτρητες φορές που τα ημερολόγια αυτά, πάει να πει, τις στιγμές τις προσωπικές μου, τις έκανα βιβλίο. Όπως αμέτρητες φορές και με την ίδια αγωνία θα το μετάνιωνα και αν τα έκαιγα.
Σήμερα λέω, πρέπει να την αγαπήσω την απόφαση που πήρα. Να πιστέψω πως έτσι έπρεπε. Για μένα πρώτα. Για να μάθω πως η καθαρή δικαίωση του συγγραφέα είναι η αγάπη του αναγνώστη. Αυτό που έδωσες στην ψυχή του. Και πως όπου μας βρίσκει το άδικο, μας κάνει δυνατούς. Διαμορφώνει το πρόσωπό μας.
Να μάθω ακόμα πως από όλα αυτά τα βιβλία που έγραψα, από όλη την ποίηση που έζησα, από τις χιλιάδες σελίδες που δεν ξέρω πια τι να τις κάνω, σήμερα τίποτα δεν είναι δικό μου. Τίποτα δεν είναι δικό μας τελικά. Τα χέρια μας μένουν άδεια. Ίσως για να μείνουμε ταπεινοί και γυμνοί όπως ήρθαμε στον κόσμο. Και ίσως η απόφασή μου να βγάλω αυτό το βιβλίο είναι για να πιστέψω και η ίδια πως τα έζησα όλα αυτά, πως υπήρξαν. Πως τίποτα δεν μπορεί να ακυρώσει το γεγονός ότι υπήρξαν. Και πως όλα αυτά ήμουν εγώ.
Έτσι σαν όνειρο η ζωή πάντα. Ένα πανέμορφο μετέωρο όνειρο που το ξεχνάμε την άλλη στιγμή. Κι ίσως, λέω ακόμα, η αγωνία μου να γράφω στα ημερολόγια αυτό που ζούσα ήταν μαζί και ματαιότητα. Ζητούσα να απαθανατίζω την κάθε στιγμή, να της προσδίδω τη διάσταση μιας αιωνιότητας του χρόνου. Ή ζητούσα να μετατοπίζω αυτή τη ματαιότητα στην ψυχή μου.
Έπρεπε λοιπόν να γίνουν βιβλίο, λέω ξανά. Για να καταλάβω πόσο ελλιπής και μάταιη ήμουν κι εγώ η ίδια, όταν έγραφα τις χιλιάδες σελίδες, πιστεύοντας έτσι πως κατέκτησα την ομορφιά και τη γνώση. Όμως πάλι λέω, κι αυτή ακόμα η επίγνωση, πως τίποτα δεν μένει δικό μας, είναι μια κατάκτηση. Ίσως η πιο σημαντική. Και εδώ νιώθω την ανάγκη εκ βαθέων να ευχαριστήσω τις εκδόσεις Πατάκη που, μέσα στα σκοτεινά αδιέξοδα, τα οικονομικά και ηθικά, που βιώνει ο τόπος μας, βγάζουν αυτό το βιβλίο της ζωής μου. Θέλω να πιστεύω πως είναι ένα δώρο στους αναγνώστες μου, σε εκείνους τους αναγνώστες που αγάπησαν τα βιβλία μου.
Όσες φορές έβγαζα ένα καινούριο βιβλίο, ένιωθα ανοχύρωτη και φοβισμένη. Ένιωθα πως έκοβα κομματάκια την ψυχή μου και την έριχνα στον άνεμο και στα περαστικά πουλιά. Αυτή η εικόνα ήταν πάντα στη σκέψη μου. Γι’ αυτό και θέλω να πω πως, αν κάποια πράγματα έμειναν ελλιπή, τόσο μπόρεσα. Μέσα σε αυτό το βιβλίο είναι όλα τα βιβλία μου. Γιατί είναι η αγωνία μου, όταν τα έγραφα.
Κι από τις τόσες διαδρομές των τίτλων, από το Σ’ αποχαιρετώ με το φθινοπωρινό πρωτοβρόχι έως τη Μνήμη του Νερού, διάλεξα τον Άγγελό μου. Τα μονοπάτια του Αγγέλου μου, τα φιλντισένια μονοπάτια της ζωής μου. Γιατί τώρα στα μονοπάτια του Αγγέλου μου περπατώ ξανά. Σε αυτά τα μονοπάτια που ο πόνος της μύησης, ο άσωτος πόνος της αγάπης, τα έκανε φίλντισι και ορφικό τραγούδι.
Είναι τα μονοπάτια όπου περπάτησα για να βρω, σαν τον αγαπημένο μου Άγγελο της Στάχτης, όσα πίστεψα και όσα αγάπησα και όσα μου έδωσαν το τελευταίο μου πρόσωπο. Αυτό που τώρα φορώ. Αυτό που περιέχει όλα τα άλλα.
Δημοσιεύτηκε στο διαστιχο, σε α’ πρόσωπο, 3 Μαιου 2016
Λίγο πριν κυκλοφορήσει το αυτοβιογραφικό βιβλίο “Τα Μονοπάτια του Αγγέλου μου, τα φιλντισένια μονοπάτια της ζωής μου”